“Marksizm emekle değil boş zamanla ilgilidir. Gıcık olduğunuz insanları kızdırmak dışında, sosyalist olmak için tek iyi neden çalışmayı sevmemektir.” —Terry Eagleton

Abbas Kiyarüstemi'nin güzelim filmi "Yakın Plan"ı @vesaire.press için yazdım. Film, Othon Cinema'nın sunumuyla yarın akşam İstanbul ve Ankara'da gösterilecek.

Ekmek almaya gönderilen, her akraba ziyaretinde ne kadar boy attığı konuşulan, parlak bir gelecekte büyük işler başarması beklenen gençler büyüdü, dünya değişti.

Her gün yeni bir trajediye uyanırken bir sabah sayılara, ertesi sabah isimlere, bir sonraki günse sessizliğe dönüşüyor ölümler. Kimileri manşetlerde birkaç saat kalıyor, kimileri hiç geçmiyor o eşiği.

“Halkın kitlesel hareketini savrulmalardan koruyacak bir denge, sel gelse de sel gitse de derinden akışını sürdürecek bir rota, ne zaman ne yapacağı öngörülemeyen ama hikayesini kitlelerle yazan ve okutan bir irade lazım bize.”

“Sadece her şeye doğuştan sahip olanlar mülkiyet duygusunu gerçek anlamda tadabilir, sahip olmanın ne anlama geldiğini kavrayabilir.” —Édouard Louis, Babamı Kim Öldürdü

Asimilasyon, korkutma, sindirme, cezalandırma, öç alma, hatta bir yönetim aracı olarak katliamın devletlerin yerleşik bir uygulaması olduğunu biliyoruz. Bunu tarih öğretti bize.

Paul Thomas Anderson'ın yeni filmi "Savaş Üstüne Savaş"ı @vesaire.press için yazdım:

Türkiye’de barınma sorunu artık yalnızca yüksek konut fiyatlarıyla açıklanamayacak kadar derinleşmiş bir toplumsal meseleye dönüştü. Barınma, temel insan hakkı olmasına rağmen uzun zaman önce piyasa mantığının insafına terk edildi.

yorucu algoritmalar veya erişim engeli yok. yeni perspektiflerden kültür ve toplum eleştirileri her pazar sabahı e-posta kutunuzda. kaydolun, önce siz okuyun.

Bu ülkede sanatçıların sahnesi fazlasıyla daraldı, hepimiz biliyoruz. Sıra elimizde avucumuzda kalan o dar alanda “kimin meşruiyetine” hizmet edeceğimizi belirlemeye geldi.

“Siyonizm bizi bugün yaşadığımız felaket ânına getirdi ve artık açıkça şunu söylememizin zamanı: Başından beri bizi sürüklediği yer zaten burasıydı.” Siyonizmden toplu bir göçe ihtiyacımız var, Naomi Klein. ⤵️

Bazen şaşırmamamız gereken haberler bile bizi sarsar. Claudia Cardinale ve Robert Redford gibi iki figür peş peşe aramızdan ayrıldığında, bir tür yetimlik duygusuna kapılıyoruz.

Gerçek bir karaoke klasiği, sarhoşluk âlemlerine eşlik eden muhteşem bir şarkı. “Bohemian Rhapsody” artık 50 yaşında.

Ayvalık Film Festivali'nde çoğu insan gibi benim için de en etkileyici film, Oliver Laxe'in "Sırat"ıydı. Gerçek anlamda baş döndürücü bir film. @vesaire.press için yazdım:

🧵 Merakını yeniden canlandır. vesaire’nin haftalık e-bülteni script, kültür ve toplum eleştirilerini her pazar sabahı e-posta kutunuza taşıyor. Her sayıda nitelikli bir okuma deneyimi vaat ediyor, okurlarına yeni ilham kaynakları sunuyor.

Geçen iki yılda egemen Batı devletleri İsrail’in aleni soykırımına ses etmediler fakat tabanda bazı şeylerin rengi değişti. Filistinlilerin, özellikle de soykırıma karşı sırf hayatta kalma azmiyle direnen Gazzelilerin inadı insanlara dokunmayı başardı.

Ayvalık Film Festivali dün bitti, geriye üzerine konuşulması gereken filmler kaldı. Onlardan biri, Cannes'dan Altın Palmiye'yle dönen Cafer Penahi'nin "Görünmez Kaza" (It Was Just an Accident) filmi. @vesaire.press için yazdım:

Cafer Penahi'den cesur bir intikam gerilimi: Görünmez Kaza. Başına gelebileceklerden artık pek de korkmayan —ya da endişe eşiğini çoktan aşmış— Penahi, yeni filminde kariyerinin belki de en doğrudan rejim eleştirisini ortaya koyuyor.

Gazze’de yaşananlar savaşın geleceği değil bugünü. Soykırım makinesi İsrail, her şeyi Gazze’de inşa ediyor, test ediyor ve satıyor.

Ayvalık Film Festivali notlarına hız kesmeden devam. Sırada Kelly Reichardt'ın merakla beklenen yeni filmi "The Mastermind" var. @vesaire.press için yazdım:

Ayvalık Film Festivali'nde beşinci güne geldik. Festivalin şimdiye dek uzak ara en ayrıksı filmi, Mascha Schilinski'nin Cannes'dan Jüri Ödülü'yle dönen "Düşüşün Tınısı" (Sound of Falling) üzerine... @vesaire.press için yazdım:

Ayvalık Film Festivali'nde en merak ettiğim filmlerden, Christian Petzold'ün yeni filmi "Aynalar No. 3" üzerine... @vesaire.press için yazdım:

Düşüşün Tınısı (Sound of Falling, 2025) kesinlikle sıradan olmayan, hatta yüksek meziyetler sergileyen bir film ama daha tam ayarını bulup bir başyapıtın hassasiyetine erişmesi için zamana ihtiyaç duyuyor.

Ayvalık Film Festivali günlüklerine devam... Sıradaki yazı, Huo Meng'e Berlin'de en iyi yönetmen ödülü getiren ikinci uzun metrajı "İki Dünya Arasında" üzerine. @vesaire.press için yazdım:

Sürekli daha fazla imgeye bakma mecburiyeti, bir sonraki post'a, bir sonraki story’ye sekmenin aciliyeti zihinlerimizi bağlamlaştırma becerisinden yoksun birer algoritmaya çeviriyor.

“Bizim asıl derdimiz, o girişteki müştemilatı diyorum, yıkalım. İhtiyar heyetiyle de konuştuk, azayla. Oraya güzel bir morg yaptıralım, projesi hazır. Gasilhaneli bir morg.”

Bir zamanlar karanlıkta, günah çıkarma kabininde, psikanalistin divanında veya günlüğün sayfalarında fısıldananlar artık algoritmalar tarafından sosyal medya akışlarının parlak ışığına çıkarılmaya teşvik ediliyor.

“Rüyaların görünenin ötesinde gizli anlamlar taşıdığına, anlamı bulabilmek için bir uzmana ihtiyacınız olduğuna dair hiçbir kanıt yoktur.”

Oyuncu Javier Bardem, 77. Emmy Ödülleri törenine Filistin mücadelesinin sembolü haline gelen kefiyeyle katıldı. Kırmızı halıda verdiği röportajda, İsrail’in Gazze’de yürüttüğü soykırımı destekleyen veya meşrulaştıran kimseyle çalışmayacağını vurguladı. 🍉

Oğuzhan Alpdoğan’ı yaratan koşullar Şaban’ı yaratan koşullardan farklı. O, Şaban gibi “yıkıcı bir anarşist” değil cesareti kırılmış, kuşatılmış, bireyselleştirilmiş bir yenilgi kuşağının mensubu.

Karadeniz’in dertleri bitmez. Önce Karadeniz sahil yolu, ardından HES’ler derken, sessiz sedasız başlayan maden istilası derdi de çoktandır Karadeniz’in yaylalarını ve dağlarını sarmalamış durumda.

Borç ekonomisi, geleceklerini rehin vermek zorunda kaldıkları için insanlarda büyük strese sebep oluyor. Ancak hâkim psikiyatrik söylem depresyonu bağlamdan yoksun, kişisel bir sorun olarak ele almakta kararlı.

Sinemada zihinsel, zamansal, tarihsel ve yöntemsel sıçramaların yönetmeni Jean-Luc Godard, üç yıl önce bugün hayatını kaybetti. Godard’ın perdeden çekilmesi, sinemaya dair düşünme biçimimizin büyük bir parçasını kaybettiğimiz anlamına geliyordu.

Biz, yetişkin bebekler kuşağıyız. Borç ekonomisi bize uzatılmış bir ergenlik dayatsa bile onurumuzu savunmayı, bebek yetişkinler, çaresiz veya bağımlı insanlar olmayı reddedebiliriz.

Tatildeyken durmadan fotoğraf çektirdiğimizde, galerilerde veya konserlerde kendimizi çektiğimizde gerçekten ne elde ediyoruz? Bundan para bile kazanmıyorsak, kimi etkilemeye çalışıyoruz?

Farklı perspektiflerden kültür ve toplum eleştirileri her pazar sabahı e-posta kutunuzda. Kaydolun, önce siz okuyun.

Sadece müzik tüketimi açısından bakıldığında bile Spotify’ın günahları sayısız. Peki, başka bir dünya mümkün olduğu kadar başka bir Spotify da mümkün değil mi?

Salt’ın son sergisi Karanlık Dünya, Metin Erksan’ın yönettiği ve Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun senaryosunu yazdığı aynı adlı filmin yapım aşamasından itibaren karmaşıklaşmaya başlayan hikâyesini 1950’ler Türkiyesi’nin kültürel iklimi içerisinde inceliyor.

“Herkes kendini kurtarır, olan yine sana olur.” —Kadın Anam

Better Call Saul’u diğerlerinden ayıran, anlatının aşağı yönlü hareketinden asla vazgeçmemesidir. Jimmy söz konusu olduğunda yükseliş ve düşüş yoktur, yalnızca düşüş vardır.

Haftalardır daha çok yaratıcı sektörlerde ve akademide ortaya çıkan ifşaları takip ediyorum, ediyoruz. Çoğunu zaten biliyorduk.

Sosyal medyada sürekli karşımıza çıkan, hepsi birbirinin kopyasıymış gibi görünen ama başrolleri değişen “ofiste bir günüm” paylaşımları hem üreticileri hem de izleyicileri için “cazip” birer içerik olmaya devam ediyor.

Sadece müzik tüketimi açısından bakıldığında bile Spotify’ın günahları sayısız. Peki, başka bir dünya mümkün olduğu kadar başka bir Spotify da mümkün değil mi?

“İnsanların çoğu köpeklere benziyor: Büyüklüğümüzü, şeklimizi veya neye benzediğimizi bilmiyoruz. Bu cahilliğin en uç örneği uçaklardaki koltukları tasarlayan insanlar olmalı.” —Ursula K. Le Guin

Seyahat bloglarına, reklam kampanyalarına ya da tur şirketlerinin sloganlarına baktığımızda hep aynı şeyle karşılaşıyoruz: “Türkler misafirperverdir.”

“Ferhan Şensoy'un yazdığı bir oyunu gene okuyacak kadar büyüdüm mü, gene okurken Türkçeyle yaptığı numaraların hepsini yakalayabiliyor muyum bilmiyorum ama bu dilde genelerce yazdığı, bu dille genelerce yaşadığı için kendimi şanslı addediyorum.”

Ferhan Şensoy’un tiyatrosu, bir yandan Karagöz, meddah, ortaoyunu mirasının canlı damarlarını bugüne taşırken, öte yandan epik anlatı, kabare, absürt ve kara mizah gibi modern biçimlerden beslenen eşsiz bir sahne diline sahipti.

script, yeni perspektiflerden kültür ve toplum eleştirilerini her pazar sabahı e-posta kutunuza taşıyor. Yorucu algoritmalar veya erişim engeli yok. Kaydolun, önce siz okuyun.

Dünyanın dört bir yanında yaşayan halklar tarihte hiç olmadıkları kadar borçlular. Merkez bankalarına, devletlere, finans çevrelerine… Dünyada küresel ölçekte kamu borcu, 100 trilyon doları ilk kez 2024 yılında geçti.