Gerçek bir karaoke klasiği, sarhoşluk âlemlerine eşlik eden muhteşem bir şarkı. “Bohemian Rhapsody” artık 50 yaşında.

Ayvalık Film Festivali'nde çoğu insan gibi benim için de en etkileyici film, Oliver Laxe'in "Sırat"ıydı. Gerçek anlamda baş döndürücü bir film. @vesaire.press için yazdım:

🧵 Merakını yeniden canlandır. vesaire’nin haftalık e-bülteni script, kültür ve toplum eleştirilerini her pazar sabahı e-posta kutunuza taşıyor. Her sayıda nitelikli bir okuma deneyimi vaat ediyor, okurlarına yeni ilham kaynakları sunuyor.

Geçen iki yılda egemen Batı devletleri İsrail’in aleni soykırımına ses etmediler fakat tabanda bazı şeylerin rengi değişti. Filistinlilerin, özellikle de soykırıma karşı sırf hayatta kalma azmiyle direnen Gazzelilerin inadı insanlara dokunmayı başardı.

Ayvalık Film Festivali dün bitti, geriye üzerine konuşulması gereken filmler kaldı. Onlardan biri, Cannes'dan Altın Palmiye'yle dönen Cafer Penahi'nin "Görünmez Kaza" (It Was Just an Accident) filmi. @vesaire.press için yazdım:

Cafer Penahi'den cesur bir intikam gerilimi: Görünmez Kaza. Başına gelebileceklerden artık pek de korkmayan —ya da endişe eşiğini çoktan aşmış— Penahi, yeni filminde kariyerinin belki de en doğrudan rejim eleştirisini ortaya koyuyor.

Gazze’de yaşananlar savaşın geleceği değil bugünü. Soykırım makinesi İsrail, her şeyi Gazze’de inşa ediyor, test ediyor ve satıyor.

Ayvalık Film Festivali notlarına hız kesmeden devam. Sırada Kelly Reichardt'ın merakla beklenen yeni filmi "The Mastermind" var. @vesaire.press için yazdım:

Ayvalık Film Festivali'nde beşinci güne geldik. Festivalin şimdiye dek uzak ara en ayrıksı filmi, Mascha Schilinski'nin Cannes'dan Jüri Ödülü'yle dönen "Düşüşün Tınısı" (Sound of Falling) üzerine... @vesaire.press için yazdım:

Ayvalık Film Festivali'nde en merak ettiğim filmlerden, Christian Petzold'ün yeni filmi "Aynalar No. 3" üzerine... @vesaire.press için yazdım:

Düşüşün Tınısı (Sound of Falling, 2025) kesinlikle sıradan olmayan, hatta yüksek meziyetler sergileyen bir film ama daha tam ayarını bulup bir başyapıtın hassasiyetine erişmesi için zamana ihtiyaç duyuyor.

Ayvalık Film Festivali günlüklerine devam... Sıradaki yazı, Huo Meng'e Berlin'de en iyi yönetmen ödülü getiren ikinci uzun metrajı "İki Dünya Arasında" üzerine. @vesaire.press için yazdım:

Sürekli daha fazla imgeye bakma mecburiyeti, bir sonraki post'a, bir sonraki story’ye sekmenin aciliyeti zihinlerimizi bağlamlaştırma becerisinden yoksun birer algoritmaya çeviriyor.

“Bizim asıl derdimiz, o girişteki müştemilatı diyorum, yıkalım. İhtiyar heyetiyle de konuştuk, azayla. Oraya güzel bir morg yaptıralım, projesi hazır. Gasilhaneli bir morg.”

Bir zamanlar karanlıkta, günah çıkarma kabininde, psikanalistin divanında veya günlüğün sayfalarında fısıldananlar artık algoritmalar tarafından sosyal medya akışlarının parlak ışığına çıkarılmaya teşvik ediliyor.

“Rüyaların görünenin ötesinde gizli anlamlar taşıdığına, anlamı bulabilmek için bir uzmana ihtiyacınız olduğuna dair hiçbir kanıt yoktur.”

Oyuncu Javier Bardem, 77. Emmy Ödülleri törenine Filistin mücadelesinin sembolü haline gelen kefiyeyle katıldı. Kırmızı halıda verdiği röportajda, İsrail’in Gazze’de yürüttüğü soykırımı destekleyen veya meşrulaştıran kimseyle çalışmayacağını vurguladı. 🍉

Oğuzhan Alpdoğan’ı yaratan koşullar Şaban’ı yaratan koşullardan farklı. O, Şaban gibi “yıkıcı bir anarşist” değil cesareti kırılmış, kuşatılmış, bireyselleştirilmiş bir yenilgi kuşağının mensubu.

Karadeniz’in dertleri bitmez. Önce Karadeniz sahil yolu, ardından HES’ler derken, sessiz sedasız başlayan maden istilası derdi de çoktandır Karadeniz’in yaylalarını ve dağlarını sarmalamış durumda.

Borç ekonomisi, geleceklerini rehin vermek zorunda kaldıkları için insanlarda büyük strese sebep oluyor. Ancak hâkim psikiyatrik söylem depresyonu bağlamdan yoksun, kişisel bir sorun olarak ele almakta kararlı.

Sinemada zihinsel, zamansal, tarihsel ve yöntemsel sıçramaların yönetmeni Jean-Luc Godard, üç yıl önce bugün hayatını kaybetti. Godard’ın perdeden çekilmesi, sinemaya dair düşünme biçimimizin büyük bir parçasını kaybettiğimiz anlamına geliyordu.

Biz, yetişkin bebekler kuşağıyız. Borç ekonomisi bize uzatılmış bir ergenlik dayatsa bile onurumuzu savunmayı, bebek yetişkinler, çaresiz veya bağımlı insanlar olmayı reddedebiliriz.

Tatildeyken durmadan fotoğraf çektirdiğimizde, galerilerde veya konserlerde kendimizi çektiğimizde gerçekten ne elde ediyoruz? Bundan para bile kazanmıyorsak, kimi etkilemeye çalışıyoruz?

Farklı perspektiflerden kültür ve toplum eleştirileri her pazar sabahı e-posta kutunuzda. Kaydolun, önce siz okuyun.

Sadece müzik tüketimi açısından bakıldığında bile Spotify’ın günahları sayısız. Peki, başka bir dünya mümkün olduğu kadar başka bir Spotify da mümkün değil mi?

Salt’ın son sergisi Karanlık Dünya, Metin Erksan’ın yönettiği ve Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun senaryosunu yazdığı aynı adlı filmin yapım aşamasından itibaren karmaşıklaşmaya başlayan hikâyesini 1950’ler Türkiyesi’nin kültürel iklimi içerisinde inceliyor.

“Herkes kendini kurtarır, olan yine sana olur.” —Kadın Anam

Better Call Saul’u diğerlerinden ayıran, anlatının aşağı yönlü hareketinden asla vazgeçmemesidir. Jimmy söz konusu olduğunda yükseliş ve düşüş yoktur, yalnızca düşüş vardır.

Haftalardır daha çok yaratıcı sektörlerde ve akademide ortaya çıkan ifşaları takip ediyorum, ediyoruz. Çoğunu zaten biliyorduk.

Sosyal medyada sürekli karşımıza çıkan, hepsi birbirinin kopyasıymış gibi görünen ama başrolleri değişen “ofiste bir günüm” paylaşımları hem üreticileri hem de izleyicileri için “cazip” birer içerik olmaya devam ediyor.

Sadece müzik tüketimi açısından bakıldığında bile Spotify’ın günahları sayısız. Peki, başka bir dünya mümkün olduğu kadar başka bir Spotify da mümkün değil mi?

“İnsanların çoğu köpeklere benziyor: Büyüklüğümüzü, şeklimizi veya neye benzediğimizi bilmiyoruz. Bu cahilliğin en uç örneği uçaklardaki koltukları tasarlayan insanlar olmalı.” —Ursula K. Le Guin

Seyahat bloglarına, reklam kampanyalarına ya da tur şirketlerinin sloganlarına baktığımızda hep aynı şeyle karşılaşıyoruz: “Türkler misafirperverdir.”

“Ferhan Şensoy'un yazdığı bir oyunu gene okuyacak kadar büyüdüm mü, gene okurken Türkçeyle yaptığı numaraların hepsini yakalayabiliyor muyum bilmiyorum ama bu dilde genelerce yazdığı, bu dille genelerce yaşadığı için kendimi şanslı addediyorum.”

Ferhan Şensoy’un tiyatrosu, bir yandan Karagöz, meddah, ortaoyunu mirasının canlı damarlarını bugüne taşırken, öte yandan epik anlatı, kabare, absürt ve kara mizah gibi modern biçimlerden beslenen eşsiz bir sahne diline sahipti.

script, yeni perspektiflerden kültür ve toplum eleştirilerini her pazar sabahı e-posta kutunuza taşıyor. Yorucu algoritmalar veya erişim engeli yok. Kaydolun, önce siz okuyun.

Dünyanın dört bir yanında yaşayan halklar tarihte hiç olmadıkları kadar borçlular. Merkez bankalarına, devletlere, finans çevrelerine… Dünyada küresel ölçekte kamu borcu, 100 trilyon doları ilk kez 2024 yılında geçti.

Oğuzhan Alpdoğan’ı yaratan koşullar Şaban’ı yaratan koşullardan farklı. O, Şaban gibi “yıkıcı bir anarşist” değil cesareti kırılmış, kuşatılmış, bireyselleştirilmiş bir yenilgi kuşağının mensubu.

Karşımızda bakışı kutsayıp bedeni metalaştıran eski bir anlatının, aynı çevrelerce sürekli yeniden üretilen ve normalleştirilen biçimleri, fotoğrafla ve kadın bedeniyle kurulan ilişkinin ifşası var. Mesele bireysel değil, yapısal ve sistematik.

“Sevdiğin işi yap” ilk bakışta moralleri yükselten bir tavsiye, bizi en çok neyi yapmaktan hoşlandığımızı düşünmeye ve onu karşılığında ücret alabileceğimiz bir girişime dönüştürmeye teşvik ediyor. Peki, keyfimiz niye kâr amacı gütmeli?

Ankara, politik atmosferi ve İstanbul merkezli kültürel ekonomi nedeniyle “müzik şehri” tanımına yerleşemedi. "Kitabına uygun bir müzik şehri" olamadı belki ama sosyal medyanın henüz hayatımızda olmadığı yıllarda analog bir etkileşim dünyası yarattı.

Son günlerde ardı ardına gelen ifşalar esasen gayet iyi bildiğimiz bir gerçeği yeniden yüzümüze çarpıyor.

Oidipus kompleksi, ya da Can Yücel’in mükemmel yakıştırmasıyla “anam avradım olsun kompleksi”, psikanaliz düşüncesinin en temelinde yer alan kurucu, yapılandırıcı teoremlerden biridir.

Taciz, bir kişinin rızası olmaksızın bedenine, sözüne ya da alanına yöneltilen müdahaledir. Bir sınır ihlalidir. Güç ilişkilerinin gölgesinde, “benim isteğim seninkinden üstün” diyen bir yaklaşımın tezahürüdür.

Psikolojilerimizi etkileyen şey, çoğunlukla bireysel özelliklerimiz değil toplumsal yaşamın içindeki yapısal ve ilişkisel koşullardır. Bu koşulları değiştirmeden kendi kendimize değişemeyiz.

Dünyanın dört bir yanında yaşayan halklar tarihte hiç olmadıkları kadar borçlular. Merkez bankalarına, devletlere, finans çevrelerine… Dünyada küresel ölçekte kamu borcu, 100 trilyon doları ilk kez 2024 yılında geçti.

Sınıf atlama hayali, temel ihtiyaçlarını bile karşılamaktan mahrum bırakılan yoksullar için artık bir lüks olsa da günümüzde gitgide eriyen ve kaybolan“orta sınıf” için hâlâ takıntılı derecede gerçek bir heyecan.

Troçki, 85 yıl önce bugün bir suikastle hayatını kaybetti. 20. yüzyılın koşullarında hareket etmiş, dönemin çelişkilerini yansıtan ama aynı zamanda bu çelişkileri aşmaya çalışan bir devrimciydi.

Yolculuk bugüne kadar içsel bir arayış, başkaldırı, varoluş mücadelesi, yaşamın kendisi ya da bir çeşit empati pratiği olarak yansıtılmış olsa da yolculuğa ve bir yerde yabancı olmaya yüklenen anlam maddi koşullarla belirlenir.

Ankara, politik atmosferi ve İstanbul merkezli kültürel ekonomi nedeniyle “müzik şehri” tanımına yerleşemedi. "Kitabına uygun bir müzik şehri" olamadı belki ama sosyal medyanın henüz hayatımızda olmadığı yıllarda analog bir etkileşim dünyası yaratmayı başardı.