Ydych chi'n dod i ddiwrnod Archeoleg a Threftadaeth Bannau Brycheiniog yfory? Bydd ein Swyddog Enwau Lleoedd, Dr James January-McCann yn siarad am waith y Comisiwn yn casglu ac amddiffyn enwau lleoedd hanesyddol Cymru. Ymunwch â ni am 11.15 yn Neuadd Henderson, Talybont ar Wysg.

Are you coming to the Bannau Brycheiniog Archaeology and Heritage Day tomorrow? Our Place Names Officer Dr James January-McCann will be talking about the Commission's work collecting and safeguarding Wales' historic place names. Join us at 11.15 in Henderson Hall, Talybont on Usk

Carreg Waldo, Rhos Fach, a godwyd er cof am y bardd a’r heddychwr Waldo Williams (1904–1971) Caiff Waldo ei ystyried yn awdur ‘r[h]ai o gerddi cyfoethocaf a mwyaf heriol yr ugeinfed ganrif’ 📸RCHAHMW, 2021 zurl.co/tWpkN zurl.co/ihhND #DiwrnodBarddoniaeth #ArchwiliwchEichArchif #Bywgraffiadur

Carreg Waldo, Rhos Fach, raised to the memory of the poet and pacifist Waldo Williams (1904–1971) Waldo is regarded as the author of ‘some of the most rewarding and challenging poems of the 20th century’ 📸RCAHMW, 2021 zurl.co/kPwqA zurl.co/hfIeL #PoetryDay #ExploreYourArchive #bywgraffiadur

#DiwrnodRhyngwladolDidrais – #penblwydd #MahatmaGandhi. Mae cofebau a godwyd mewn ymateb i drawma rhyfel i’w gweld ledled y byd ond wyddech chi fod gan Gaerdydd adeilad anenwog a rhyfeddol a gysegrwyd i’r syniad o heddwch a chydweithredu rhyngwladol? zurl.co/NefWz

It’s #InternationalDayofNonViolence Monuments raised in response to the trauma of war, can be found all over the world – but #DYK Cardiff has a little-known and rather wonderful building dedicated to the idea of peace and international co-operation? zurl.co/PQzkb

Our Welsh Language Compliance Report is now available! It shows how we’re meeting Welsh Language Standards & supporting Cymraeg across our work. Read here: zurl.co/h9lBw #WelshLanguage #Cymraeg #ComplianceReport #BilingualWales #WelshCulture

Mae ein Hadroddiad ynghylch Cydymffurfio â Safonau’r Gymraeg ar gael yn awr! Mae’n dangos sut yr ydym yn bodloni Safonau’r Gymraeg ac yn hybu’r iaith Gymraeg ar draws ein gwaith. Gallwch ei ddarllen yma:zurl.co/Grwlf #yagym #YrIaithGymraeg #Cymraeg #CymruDdwyieithog

Naomi Jones ar @BBCr4today: pam y mae’n bwysig cofnodi enwau lleoedd ym Mharc Cenedlaethol Eryri. Ers mis Mai 2024 mae 15 o weithdai wedi cofnodi bron 6,500 o enwau — sy’n awr yn y Rhestr o Enwau Lleoedd Hanesyddol yng Nghymru zurl.co/0i3Ni #Eryri #EnwauLleoedd #yagym

Naomi Jones on @BBCr4today why recording place names in Eryri NP matters. Since May, 15 2024 workshops have captured nearly 6,500 names — now in the List of Historic Place Names in Wales zurl.co/Dj8ck #Eryri #PlaceNames @visit_eryri

(1/2) Chwaraeodd Parc y Strade ran eiconig yn nhreftadaeth chwaraeon Cymru. Caiff ei gofio’n arbennig fel y man lle curodd #Llanelli y Crysau Duon yn 1972 (pan yfwyd pob tafarn yn sych) Cafodd y stadiwm ei ddymchwel yn 2010 📸RCAHMW, 2010 zurl.co/rKmyk

(1/2) Stradey Park played an iconic part in Welsh sporting heritage. It's particularly fondly remembered as the place where #Llanelli beat the All Blacks in 1972 (and all the pubs ran dry) The stadium was demolished in 2010 📸RCAHMW, 2010 zurl.co/gSXHt

Mae ein Bwletin Archifau diweddaraf ar gael! Mae’r uchafbwyntiau’n cynnwys arolwg o Eglwys y Santes Gwenfrewi, cynlluniau Castell Caernarfon, cofnodion Ysgol Syr Thomas Jones, a mwy. Gallwch ddarllen y bwletin llawn yma: zurl.co/Dbdfb

Our latest Archive Bulletin is out! Highlights include surveys of St Winifred’s Church, Caernarfon Castle plans, records of Ysgol Syr Thomas Jones & more. Read the full bulletin here: zurl.co/OJwaQ

UFO? Taniwr sigaréts mawr? Na – tŵr dŵr! Fe’i hadeiladwyd tua 1966 i wella pwysedd dŵr ar gyfer ystadau tai a gâi eu codi ar y pryd ym Mhentre-baen – bellach mae’n gartref i dechnoleg dyfeisiau symudol. #Caerdydd #eiconig #1960au #dylunio #hynod #adeiladau

Is it a UFO? A giant cigarette lighter? No - it’s a water tower! Built c1966 to improve the water pressure for housing estates recently constructed in Pentrebane – and now repurposed for mobile technology #Cardiff #iconic #1960s #design #quirky #buildings

Dewch i Neuadd y Dref Maesteg am 11.30 dydd Iau 25 Medi i wrando ar ein Swyddog Enwau Lleoedd, Dr James January-McCann yn trafod y Rhestr Enwau Lleoedd Hanesyddol a'r gwaith sy'n mynd rhagddo i warchod ein treftadaeth. Canolbwyntir ar enwau lleol yn ystod y sgwrs.

Come to Maesteg Town Hall at 11.30 on Thursday 25th September to hear our Place Names Officer Dr James January-McCann discussing the List of Historic Place Names and the efforts being made to safeguard our heritage. There will be a particular focus on local names during the talk.

Cliwiau i bethau sydd wedi diflannu…Ydych chi wedi archwilio ein cronfa ddata o Enwau Lleoedd Hanesyddol? Mae enwau lleoedd Cymraeg yn hen ac yn ddiddorol ac yn ein helpu i ddeall y tir, y bobl a’r hanes sy’n unigryw i’r lle. Gallwch ddarganfod mwy yma: zurl.co/mm3Z9

Clues to things that no longer exist… Have you explored our Historic Place Name database yet? Welsh place names are ancient and fascinating and help us understand the land, people and history that are unique to that place. Find out more: zurl.co/KtPr3

Heddiw amdani! Dewch i neuadd pentref Sarnau yng Ngheredigion 13:00-19:00 i'n helpu i gofnodi enwau lleoedd y fro. Dewch â'ch hen fapiau, llyfrau a thraethodau gyda chi. Today's the day! Join us at Sarnau village hall in Ceredigion 13:00-19:00 to help record local place names.

#ArYDiwrnodHeddiw 1934 cafodd 266 o ddynion a bechgyn eu lladd mewn ffrwydrad yn adran Dennis o Glofa Gresford ger Wrecsam. Agorwyd y gofeb hon, sy'n cynnwys olwyn o'r mecanwaith dychwelyd pen y pwll, ym 1982 ac mae'n cynnwys enwau'r holl rai a laddwyd. zurl.co/HBctL

#OnThisDay 1934 266 men and boys were killed in an explosion in the Dennis section of Gresford Colliery near Wrexham. This memorial, incorporating a wheel from the pit head winding mechanism, was opened in 1982 and includes the names of all those killed. zurl.co/5mkUN

Beth sydd gan safle monitro niwclear y rhyfel oer, tŷ canoloesol o 1420, Gwaith Haearn Blaenafon a Chwchdy Dylan Thomas yn gyffredin? Maen nhw i gyd ar agor ac am ddim i ymweld â nhw y mis yma gyda #DrysauAgored @cadwcymru zurl.co/JsrND

What do a cold war nuclear monitoring post, a medieval house of 1420, Blaenavon Ironworks and Dylan Thomas’ Boathouse have in common? They are all open & free to visit this month for @cadwwales #OpenDoors ! Check dates & times: zurl.co/JsrND

Derbyniwyd y tîm archif swp ffres o Sganiau Laser Daearol gan dîm ymchwilio’r CBHC yn ddiweddar Mae’r uchafbwyntiau yn cynnwys cofnod o Eglwys Babyddol Saesneg 'Hope', #PenyBontarOgwr zurl.co/13VAA #capelicymru #NewyddEiGatalogio #coflein @hellohistoria.bsky.social @glamarchives.bsky.social

The archive team recently received a fresh batch of terrestrial laser scanning conducted by the RCAHMW survey team Highlights include a comprehensive recording of Hope English Baptist Church, #Bridgend zurl.co/YH5dW #capelicymru #newlyarchived @hellohistoria.bsky.social @glamarchives.bsky.social

Ydych chi'n byw ym Mhentraeth? Oes gennych chi wybodaeth am enwau lleoedd yr ardal? Dewch i'r Neuadd Goffa rhwng 12:00-18:00 heddiw a helpu i ni ddiogelu ein henwau lleoedd. Ceith pob enw a gofnodir ei ychwanegu at y Rhestr Enwau Lleoedd Hanesyddol.

Do you live in Pentraeth? Are you interested in local place names? Come to the Neuadd Goffa between 12:00-18:00 today and help us record local place names to ensure that they're protected and preserved. All the names collected will be added to the List of Historic Place Names.

Dyn ni ym Mrynteg tan 18:00 heno, dewch i'n helpu i gofnodi enwau lleoedd yr ardal! We're in Brynteg until 18:00 tonight, come and help us record the local place names!

It’s #DyddOwainGlyndŵr and we’re marking the anniversary of his proclamation as the last native Prince of Wales in 1400 by exploring the history and archaeology of two fascinating sites connected with him. zurl.co/BlonS#DyddOwainGlyndŵr #SycharthCastle and #ParliamentHouse #Machynlleth

Mae’n #DiwrnodOwainGlyndŵr ac rydyn ni’n nodi pen-blwydd ei gyhoeddi fel Tywysog brodorol olaf Cymru yn 1400 drwy archwilio hanes ac archaeoleg dau safle hynod ddiddorol sy'n gysylltiedig ag ef. zurl.co/OaLX5#DiwrnodOwainGlyndŵr #CastellSycharth a #Senedd-dŷ #Machynlleth

It’s #DyddOwainGlyndŵr! Visit our Library and Search Room today to explore a special display featuring material on historic sites that help bring Owain Glyndŵr’s story to life! #DyddOwainGlyndŵr #WelshHistory #Archives #CulturalHeritage

Mae’n #DiwrnodOwainGlyndŵr! Ymwelwch â’n Hystafell Ymchwil heddiw i archwilio arddangosfa arbennig o ddeunydd sy’n gysylltiedig â safleoedd hanesyddol sy’n helpu i ddod â stori Owain Glyndŵr yn fyw. #DyddOwainGlyndŵr #HanesCymru #Archifau #TreftadaethDdiwylliannol

Ydych chi'n byw ym Mrynteg neu Bentraeth ar Ynys Môn ac yn arbennigwr(aig) ar enwau lleoedd eich bro? Dewch i helpu ni gofnodi enwau lleol ar 16-17/9/25. Do you know a lot about local place names from Brynteg or Pentraeth in Anglesey? Come and help us record them on 16-17/9/25.

#OnThisDay 1906 the iconic Newport Transporter Bridge opened, crossing the River Usk. Designed by French engineer Ferdinand Arnodin, it is one of only a handful of transporter bridges ever built. zurl.co/YXjxy

#Arydiwrnodhwn yn 1906 agorwyd Pont Gludo Casnewydd, gan groesi Afon Usk. Wedi'i dylunio gan y peiriannydd Ffrengig Ferdinand Arnodin, mae'n un o'r ychydig bydew ponthiau trafnidiaeth a adeiladwyd erioed. zurl.co/f94t8

Not perfect weather, but 30 hardy walkers joined us yesterday for an archaeology tour of Skomer Island. Explore 5,000+ years of settlement from home via our new 3D Sketchfab survey 👉 zurl.co/PrG3O or search “Skomer” on Coflein: zurl.co/rMBHH #wales #adventurewales

Mewn tywydd garw ddoe, aeth 30 o gerddwyr dewr ar daith archaeolegol o gwmpas Ynys Sgomer. Gallwch archwilio dros 5,000+ o flynyddoedd o hanes pobl ar yr ynys o’ch cartref drwy ein harolygon Sketchfab 3D newydd 👉 zurl.co/UcMrj, neu chwiliwch am “Skomer” ar Coflein: zurl.co/10fMC

(1/2) Dyma Eglwys Annibynnol Minny Street, Caerdydd. Roedd Rachel Thomas yn aelod ffyddlon o’r gynulleidfa, a chafodd sylw yn genedlaethol pan ddarllenodd o’r Beibl mewn oedfa ym Minny Street a ddarlledwyd gan y BBC yn 1933 📸RCAHMW, 2009 zurl.co/c35yh

This is Minny Street Independent Chapel, Cardiff. Rachel Thomas was a faithful member of the congregation here, and gained national attention when she read from the Bible in a service at Minny Street which was broadcast by the BBC in 1933 📸RCAHMW, 2009 zurl.co/LwL11

Wyddech chi mai pentwr o gerrig a grëwyd gan bobl yw carnedd i ddynodi man arbennig, man cysegredig neu fan claddu, neu hyd yn oed arwydd i helpu pobl ar eu taith? Weithiau, maent mewn mannau trawiadol – fel Carnedd Fach yma yn y #Carneddau #Gwynedd. zurl.co/DGrZt

#DYK a #cairn is a built-up, man-made pile of stones, used to mark a special spot, burial or sacred place, or even a guide through difficult territory? Sometimes they’re spectacularly sited – like Carnedd Fach here in the #Carneddau Mountains #Gwynedd. zurl.co/P38zZ

Opened in 1950, Ysgol Syr Thomas Jones in Amlwch was one of the the first purpose-built comprehensive schools in Britain, a symbol of Anglesey's "pioneering" approach to education. zurl.co/TKwEX #EYAEducation #YnysMon #Anglesey #ComprehensiveEducation

Agorwyd ym 1950, roedd Ysgol Syr Thomas Jones yn Amlwch yn un o'r ysgolion cynhwysfawr cyntaf a adeiladwyd er mwyn y pwrpas yn Prydain, yn symbol o'r dull "pioneraidd" o addysg yn Ynys Môn. zurl.co/S1SN1 #EYAEducation #YnysMon

Bydd ein Gwasanaeth Ymholiadau ac Ystafell Ymchwil ar gau ar 3 Medi ar gyfer hyfforddiant staff. Diolch yn fawr iawn am eich dealltwriaeth. Our Enquiry Service and Search Room will be closed on 3 September for staff training. Thank you for your understanding.

Mae mwy na harddwch gwyllt i’w weld yn Niffeithwch Olaf Cymru. Ym Mynyddoedd Cambria mae adfeilion, carneddau a bryngaerau yn cwrdd â chapel anghysbell Soar y Mynydd (1822), y capel mwyaf diarffordd yng Nghymru. Hanes, unigedd a golygfa fythgofiadwy. #Cymru #MynyddoeddCambria

Wales’s Last Wilderness hides more than wild beauty— In the Cambrian Mountains, ruins, cairns & hillforts meet remote Capel Soar y Mynydd (1822), the most secluded chapel in Wales. History, solitude, and a view you’ll never forget. #Wales #CambrianMountains #History