. "Yarın bitecek sanki her şey. Yarın ölecek gibiyiz. Daha doymamışız yaşamasına. Günlerimiz dün bir, bugün iki. Sakın bir şey bırakma yarına. Yarın yok ki." —Özdemir Asaf . [Lavinia - Aşk Şiirleri, YKY: 2015, s. 12]

En uzun gece olması münasebetiyle: Gece'den Gündüz doğdu, diyor Hesiodos (Theogonia: 124). Karanlıklardan aydınlığa çıkılır elbette...

. "Çürümüş bir şeyler var Danimarka devletinde." — Shakespeare . [Hamlet, 1: 4 (görsel 1623 tarihli First Folio'dan)]

Homeros'un İlias'taki "Akhilleus'un Kalkanı" betimlemesi ve kalkanın görselleştirilmesi:

Raffaello'nun şiir ve felsefeyi temsil ettiği "Parnassos" ile "Atina Okulu" fresklerini yan yana gösterdim ve açıklamalar ekledim:

MSGSÜ Felsefe Bölümü ile Mantık Araştırmaları Derneği'nin ortaklaşa düzenlediği Ölümünün 100. Yılında Frege Sempozyumu bu perşembe ve cuma Üniversitemiz Sedad Hakkı Eldem Oditoryumu'nda. Bu büyük sempozyuma vakti olan herkes buyursun gelsin:

Dünya İnsan Hakları Günü münasebetiyle bu çarşamba saat 14.00'te Bölümümüzce düzenlenecek konferansımıza vakti olan herkes buyursun gelsin:

Homeros'un "İlias" destanının kronolojik özeti 👇

. Asla temas etmedi... .

Johannes Daniel Mylius'un 1618 tarihli "Opus Medico-Chymicum" isimli kitabının 3. cildine yazdığı önsözün sonunda, Matthäus Merian'ın yaptığı şahane bir gravür var. Hermetizm, simya, astroloji ve teolojinin ezoterik özeti adeta. Çözünürlüğü yüksek görsele açıklamasını da ekledim:

Bölümümüz iftiharla sunar: Birinci Antik Yunan Felsefesi Sempozyumu (28 Kasım 2025) Program aşağıdaki gibi. Vakti olan buyursun gelsin...

Önemli bir gelişme: Guyer ve Wood'un meşhur SAE çevirisinin ikinci edisyonu yayımlanmış. Önemlice değişiklik ve güncellemeler yapmışlar: Immanuel Kant: Critique of Pure Reason, tr. P. Guyer - A. Wood, @universitypress.cambridge.org: 2025.

. "Muhtacım mahir bir şaire. Yok olup gitti hepsi, mevcutlar ise pek kötü." —Aristophanes . [Kurbağalar, 72-73]

Yem balığın hoşuna gitmeli, balıkçının değil...

Milattan önce 6. yüzyılda Megaralı Theognis bir şiirinde şöyle demiş: Hiçbir şeyde aşırıya gitme: Her şeyde orta en iyisidir. . [Ἐλεγείων (ed. Gerber), 1: 335]

Erken dönem Antik Yunan felsefesinin gelişim tarihine en iyi tanıklığın dramanın yaptığına ve klasik dönem Atina düşünce dünyasının anlaşılması için temel oluşturduğuna dair şahane bir kaynak: Joshua Billings: The Philosophical Stage, @princetonupress.bsky.social: 2021.

Yararlı bir kronoloji: "Eski Yunan Felsefecileri"

Pythagoras'a sen kimsin nesin diye sormuşlar. O da şöyle demiş: "Filozofum ben. Hayat şenlik gibidir: Bazıları yarışmaya, bazıları iş yapmaya, en iyiler ise temaşaya gelir. Yani hayatta kimileri köle gibidir, şöhret ve kazanç avına doğarlar oysaki filozoflar hakikati avlar." DL (ed. Dorandi), VIII.8

Yeni İngilizce çeviri (sunuş, açıklama ve notlarla): Karl Marx: Capital - Critique of Political Economy, Volume 1, ed. Reitter/North, @princetonupress.bsky.social

Yapılamaz edilemez denilen pek çok şey yapılıyor ediliyor maalesef. Yapılamazı yapanın, edilemezi edenin yanına kâr kalıyor bu yapıp etmeler. Düzenleyici ve denetleyici dizgeler de iş göremez olunca, belirli bir bakış açısıyla manzara vahim hâle geliyor...

Heidegger'in 136. doğum yıl dönümü vesilesiyle; Heidegger çalışmalarım:

. Gına gelmiş olması... .

Yeni çevirim çıktı, sevinçliyim: Martin Heidegger: Der Spiegel Söyleşisi (23 Eylül 1966), Yapı Kredi Yayınları: 2025.

Ruth Ben-Ghiat (@ruthbenghiat.bsky.social) ve Ivan Ehlers'in geçen gün Los Angeles Times gazetesinde yayımlanan "Otoriteryenlik Nasıl Yerleşiyor" başlıklı ortak çalışmalarına çevirilerini ekledim. [https://www.latimes.com/opinion/story/2025-09-07/ivan-ehlers-ruth-ben-ghiat-authoritarian-op-comic]

. "Umutla yetinen korkaktır." —Kierkegaard . . ["Repetition", Kierkegaard's Writings, vol. VI, Princeton: 1983, s. 132]

Sonun bitimsiz gecesi er geç vasıl olur...

. “Seni ne semavi ne dünyevi, ne fani ne ebedi olarak yarattık ki kendinin hür ve fevkalade şekillendiricisi ve yapıcısı olarak sen, tercih ettiğin her surette kendini biçimlendiresin.” —Pico della Mirandola . [De hominis dignitate, 1486 (ed. E. Garin, 1942: 106)]

. Sök at fazlalıkları, düzleştir eğrilikleri, arındırmaya çalış karanlıkları ve aydınlık yap onları. Kendi heykelini yontmayı hiç bırakma. Ta ki sende erdemin tanrısal görkemi parıldayıp yayılsın. —Plotinos . . [Enneades, I, 6: 9]

. Friedrich Schiller: "Sais'teki Örtülü Tasvir" (1795) .

Wittgenstein'ın tavşanı kitap yüzünden baygınlık geçirirken, Wittgenstein'ın ördeği kitabı sevinçle okuyor: [İllüstrasyon: Tom Gauld]

En sonunda Faust, Kaygı'yla karşı karşıya gelir. "İnsanlar ömrü boyunca kördür. Şimdi Faust! Sen de sonunda öyle ol," der Kaygı. Nefesini Faust'un yüzüne üfler ve onu kör eder. Ömrünce aydınlık peşinde koşan Faust'u Kaygı kör etmiştir. Az sonra Faust ölür. [Faust II: 11497-8]

"Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür." (Anayasa, md. 10)

Platon'a göre ruhun hakiki süsleri şunlar: * ölçülülük * doğruluk * yiğitlik * özgürlük * hakikat . ["Phaidon", 115a]

Antik Çağ retoriğinde hukukla ilgili kural şu idi: Bir taraf, kuralları eğip büküyorsa kurallar artık işe yaramaz. Burada yapılacak şey, dayanağın çarpık olduğunu göstermektir. Çarpıktan doğru çıkmaz çünkü. Sonra da yeni kurallar koymak ve çarpıtmadan, eğip bükmeden uygulamaktır.

. Vasatın hakimiyeti, yersiz övgüyle başladı... (Görsel: Yiğit Özgür)

.

Genel...

Antik Çağda sofistler şunu keşfetti: Kitleleri ikna teknikleri ahlaki mülahazalara bağlı değil. Politikacı veya davacı olarak lider ve hatiplerin ahlak anlayışları ile kitleleri ikna teknikleri birbirinin zorunlu koşulu değil. Bu önemli ve sancılı bir keşif olmaya devam ediyor...

Tekrardan: "Vefa kalbin hafızasıdır."

İyilik, özgürlük, güzellik ve sevginin inatla peşinden gitmekten başka yol yok...

Dört bin yıl önce Antik Mısır'da da birini efkâr basmış:

Her şeyi ve herkesi trolleyerek eleştirme kurnazlığıyla bir yere varılamayacığı gibi elde avuçta ne varsa onu da kaybetme tehlikesi söz konusudur. Eleştiri hinliği sahih eleştiri olmasa gerektir. Bilakis hor görenin eline koz vermektir. Dürüst olmamaktır. Örtük niyet beslemektir.

. Oruç Aruoba'nın ölüm yıl dönümü bugün. "En değerli aydınlık, karanlıktan sonraki, ve, önceki aydınlıktır – biteviye aydınlık değil..." . [tümceler, Metis: 2015, s. 14-15]

. "Neyin yeterli olduğunu bilemezsin, neyin yeterinden fazla olduğunu bilmeden." —William Blake . [Cennet ile Cehennemin Evliliği, Levha 9]

Bacon'ın dört put ögretisi: Daima güncel, daima önemli...

Hiromu Kira (1898-1991) "Man on Steps (The Thinker)" [Basamaklar Üzerindeki Kişi (Düşünür)] yakl. 1930 Los Angeles'teki Mulholland Barajı gövdesinin kademeli istinat duvarı üzerinde oturan kişi. Günümüzde duvar güçlendirme için doldurulmuş, basamaklar örtülmüş. [LACMA]

Günümüzden 2500 yıl önce Pindaros şunların önemini vurguluyor: iyi yasa/düzen - εὐνομία [eunomia] adalet/örf - δίκη [dikē] barış - εἰρήνη [eirēnē] ölçü - μέτρον [metron] yerinde/vaktinde - καιρός [kairos] [Ὀλυμπιονῖκαι / Olympia Zafer Şarkıları, 13: 6-7 ve 48]

. "Umut edilmeyeni umut etmezsen, onu bulamazsın." —Herakleitos . [Fragmanlar, çev. C. Çakmak, B18]