-Naziler Ocak 1933'te iktidarı ele geçirdiler. -27 Şubat'taki Reichtag yangını ile bütün solcuları tutukladılar, özgürlüklere son verdiler. -1935'e kadar, eşcinsellerden Yahudilere, bütün ırkçı yasaları çıkardılar. +

Papa 14. Leo üniversitede matematik ve felsefe eğitimi görmüş. Beş yabancı dili çok iyi konuşuyormuş. Latince ve Eski Yunanca da bildiğini söylemeye gerek yok. Önceki Papa Franciscus da üniversitede felsefe ve edebiyat eğitimi gördü. Sonradan papaz oldu. 5-6 dili iyi derecede bildiği söylenirdi.

Özel mitingte, "Birileri kavgaya davet etti bizi, davetleri kabulümüzdür" dedi. Sözün aslı öyle değil. Nazım'ın dizeleriyle şöyle: "Burjuvazi kavgaya davet etti bizi, davetleri kabulümüzdür..." Ama bizim CHP burjuvaziyle kavga edecek kadar solcu olmadığından "birileri" diyerek vaziyeti kurtarır.

"Davulcu osuruğu" diye bir söz vardır, bilir misiniz? Sürüp giden patırtı gürültü içinde sözlerinizin duyulmaması, bir yerlere ulaşmaması anlamına gelir. Bizim burada yazdıklarımız da işte öyle. İnsanların algı seviyesini okşayan, duymak istedikleri bir şeyler yazmadıktan sonra, ne yazsanız hava!

Motivasyonu "para" olan birinden... Solcu da olmaz. Milliyetçi de olmaz. Muhafazakar da olmaz. İnsanlarımızın anlamak istemediği bu! Halkımızın kısaca "mütayit" dediği müteahhitlerin sağcı partisinin kucağından kalkıp solcu partisinin kucağına oturmak istemiyoruz. Başka nasıl anlatalım?

Türk Milliyetçiliği, Soğuk Savaş döneminde kulvar değiştirerek, "antiemperyalist" çizgisinden savrulmuş ve "NATO'cu" bir çizgiye sürüklenmiştir. Bugünkü milliyetçiliğin Ziya Gökalp'lerle bir ilgisi yoktur. Mafya özentisi tiplerin ortalıkta kolayca "milliyetçi" gibi dolaşması bundandır.

Türkiye siyasetinde her şey "siyaseten" söylenir, her davranış "siyaseten" yapılır. Sonra da unutulur, çünkü "siyaseten" olmuştur onlar, üzerinde durmaya değmez. Ne demişti Bahçeli Özel'e, hatırlayın: "Birbirimizi kırmıyoruz inşallah. Üzülme! Bazen siyaseten söylememiz gerekenler oluyor."

Sosyal demokrasinin asıl görevi "sağa karşı muhalefet" etmek değildir. Sisteme yönelik sol muhalefeti "kabul edilebilir" ve "kolayca söndürülebilir" sınırlar içinde tutmaktır. Bunu zaten bilmeyen yok. Bile bile lades diyoruz. CHP'nin yanındayız ama CHP'li değiliz.

Hapishanelerin asıl işlevi, içeriye atılanların değil, dışarıdakilerin iradesini kırmaktır. Bu nedenle, huzursuzluk yaşanan birçok ülkede, cezalar en üst sınırdan abartılarak verilir ve böylece topluma şu mesaj iletilir: "Uslu durun, yoksa sonunuz böyle olur!"

1- Bu şarkının Nina Simone'dan dinlenmesi bir zevk meselesi değildir diyerek başlayacağım. Çünkü bu şarkının coverları, onu özgün yapan şeyi bozuyor ve sıradan bir şey dinlemiş oluyorsunuz. Ama bu şarkı Nina Simone söylediğinde sıradan değil. + #VinoMusq #VinoCaz

Özgürlüklerinden kolayca vazgeçenler,efendilerinin uşakları olurlar !

Umarım,bu dalga sönümlenmez..! Aşama aşama büyür..

Birbirlerinden çok farklı çizgilerde olsalar da siyasi partilerin insan kaynağı birdir. Aynı sosyolojik tabandan taraftar edinirler. Aynı eğitim ve kültür sürecinden geçmiş kitlelere dayanırlar. Bu özellik küçük Anadolu kentlerinde çok daha fazla göze çarpar. Kolayca parti değiştirmek bu yüzdendir.

Türk siyasetinde "babadan oğula" miras diye bir şey yoktur. Baba Hakkın rahmetine kavuştuğunda çocuklarının "o koltuğa" oturduğu görülmemiştir. Öyle olsaydı Menderes, Özal, Erbakan ve Türkeş'in çocuklarına "Gel başımıza geç" diye davet çıkarırlardı. İnönü'nün oğluna bile bin türlü oyun çevirdiler..

Bir insan ne zaman biter, biliyor musunuz? Ekonomik, sosyal ve siyasal katmanların üst seviyelerinde oturanların o mevkileri "kendisinden daha fazla hak ettiğini" düşünmeye başladığında... Böyle düşünen biri, artık "birey" değildir, bir "hiç"tir. Yukarıdakileri "efendi" gibi görmeye başlamıştır.

Bir toplumda kültürel erozyon başlarsa sadece bir kesimle sınırlı kalmaz; seküleri de muhafazakarı da, sağcısı da solcusu da bundan nasibini alır. Bir tarafın değerlerini yıkan yozlaşma rüzgarı öbür tarafı es geçmez. Ne varsa önüne katıp götürür. Kapitalistleşmenin doğal sonucudur bu. Kaçamazsınız.

Mart 2020'den Mayıs 2023'e kadar süren 3 yıllık pandemi süreci bize ne öğretti? "İnsan" denilen canlı, güvenliği için özgürlüklerinden kolayca vazgeçebilirmiş! Gönüllü bir "ev hapsi"nde kıt kanaat yaşamayı kabul edebilirmiş! Dünya kapitalizmi bu testten çok güzel dersler çıkardı. Kuşkunuz olmasın.

1975'te katıldığım bir mitingle sol düşünceyi tanıdım. Tam 50 yıl olmuş. O günden bu yana; -Çağdaş -İlericl -Kültürel yönden donanımlı -Birkaç dil bilen -Dünyaya açık bir kafası olan -Demokrasi bilincini içselleştirmiş bir aydının sola önderlik etmesini bekledim. Hâlâ da bekliyorum.

Bir yandan otoriter yönetimlerle mücadele etmeyi kendine görev bileceksin, diğer yandan kendi partinin genel başkanında "liderlik vasfı" arayacaksın! Bu nasıl bir solculuk? Bu nasıl bir özgür kafa? O tarafın çobanına taş atarken, bu tarafta seni güdecek bir çoban arıyorsun.

Çağdaş ve ilerici bir düşünce yapısına sahip eğitimli insanlar, üyesi oldukları ya da oy verdikleri partinin liderinde neden "liderlik vasfı" ararlar? Bunu hiç düşündünüz mü? Koca koca kültürlü insanların bilinçaltında yatan bu "lider tapınması"nın sosyokültürel kaynakları nelerdir?

Türk siyasi hayatında partilerin "renkleri" farklı olsa da "yapısal özellikleri" aynıdır. Hiçbiri lidersiz yapamaz. Mutlaka bir lider arar. Aksi halde sahipsiz kaldığını düşünür. Doğu toplumları böyledir. Solun bir ucundan sağın öbür ucuna kadar tüm partilerde lider ve ekibi vardır. Gerisi boştur.

Bugün 1 Mayıs'ı kutluyoruz. Sloganların ve marşların büyüsünden sıyrılıp istatistiklerin soğuk gerçekliğine baktığımızda ne görüyoruz: Türkiye'de özel sektör çalışanlarının ancak yüzde 7'si sendikalıdır. Kalan yüzde 93'ü "sınıfsal dayanışma"dan yoksundur. Ve biz şimdi neyin bayramını kutluyoruz?

Türkiye'de okulların müfredatını 75 yıldır sağcı iktidarların "muhafazakar/milliyetçi bürokratları" belirler. Buna karşın toplumun kültürel, sanatsal, edebî ve düşünsel dünyasının haritasını "seküler aydınlar" çizer. İktidar olmak bir çok şeye yeter ama her şeye yetmez. Bu bütün dünyada böyledir.

Türkiye'yi çok partili dönemin kilometre taşı olan 1950 seçimlerinden itibaren 75 yıl boyunca sağcı partiler yönetti. Kültürel/ideolojik dönüşüm için tüm iktidar gücü sağın elindeydi. Fakat toplum inatla solcu aydınlar üretti. O iktidar tekeli sağcı bir aydın tabaka oluşturmayı başaramadı. Neden?

Doğu toplumlarında "bahşiş" sıradan bir hadisedir. İşini zaten yapması gereken kişiye, o işi "daha çabuk" ve "daha iyi" yaptığı için verilir. Ayıplanmaz. Alana da, verene de kötü gözle bakılmaz. Herhangi bir Doğu toplumunda "rüşvet aldığı için" kariyerini yitiren bir siyasetçi nadiren görülür.

Hiçbir propagandanın doyuracağı aç bir mide yoktur. Yoksulluk, işsizlik, gelecek endişesi gibi yakıcı gerçekler daha çok insanı sarsmaya başladığında "toplum mühendisliği"nin de mesaisi sona erer. Çünkü sözün büyüsü bozulmuştur. Gerçeğin mevsimi başlamıştır.

Özgür Özel ne demiş: "İmamoğlu bu saatten sonra istese de adaylıktan çekilemez!" Doğru demiş... Siyasette geri dönülemez eşikler vardır, o eşikler aşıldığında dönüşü yoktur. Erdoğan da bırakıp bir yere gidemez. Bırakmazlar. Sezar Rubicon'u geçti... Ve her iki tarafa umut bağlayan devasa güçler var.

Farkında mısınız bilmiyorum, 21. yüzyılın birinci çeyreğini geride bırakıyoruz ve biz hâlâ geçen yüzyılda olmuş bitmiş hadiselerin hesaplaşmasını yapıyoruz. Geride bıraktığımız yüzyıldaki siyasi aktörlerin ruhları sahneyi terk etmediler, hâlâ onlar konuşuyor. Sizce de tuhaf değil mi?

Türkiye'de solun geriye dönük özeleştirileri "Şimdi zamanı değil, olağan dışı günler yaşıyoruz" denilerek hep belirsiz tarihlere ertelenmiştir. Geçmişin muhasebesi yapılamadığı için gelecek hesapları da hep yanlış çıkmıştır. Ve olağan dışı günler bitmediğinden geçmişin eleştirisine sıra gelmemiştir.

Siyasi partileri ve temsil ettikleri düşünceleri bekleyen kaçınılmaz bir son vardır: Sönümlenme! Bu son, istisnasız bütün partilerin kaderidir. İnsanların duygu, düşünce ve yaşam tarzını belirleyen toplumsal koşullar değiştiğinde eskiye ait ne varsa önemsizleşir, kenara itilir. Buna direnemezsiniz.

Tarihin hiçbir döneminde, dünyanın hiçbir tarafında "homojen" bir parti olmamıştır. O nedenle "tek parti iktidarı" diye bir şey olmaz. O iktidar en az üç-dört "hizip"ten oluşur ve parti içi güç savaşları hiç bitmez. Stalin döneminde bile SBKP'de birbirini yemeye çalışan üç hizip vardı.

Turgut Özal ölüm yıldönümünde mezarı başında çok sade bir törenle anıldı. Oysa 1983-1993 arasında başbakan ve cumhurbaşkanı olarak ülkenin kaderini belirlemişti. Çok güçlü siyasetçiydi. Bir şehire gelmesi olay olurdu, binlerce araç, on binlerce kişi karşılardı. Elini öperlerdi. Ve unutuldu.

'Kemik oy' veya 'çekirdek seçmen' diye bir şey yoktur. CHP'nin, MHP'nin barajı aşamadığı, ANAP ve DYP gibi kitle partilerinin eridiği seçimleri hatırlayın. 'Siyasi aşkından' en kolay vazgeçen kitleler bizim ülkemizdedir. Ah size şimdilerde 'başka derelerde' yüzen eski sosyalistleri bir sayabilsem.

Hiç merak etmeyin, bu memlekette en sıkı 'kapitalizm güzellemesi'ni de sosyalistler yapmıştır. Kapkaççı burjuvamızın hışır mallarını allayıp pullayıp millete kakalamakta sosyalistlerin üstüne yoktur. Entelektüel sayılmanın bir numaralı vasfının 'reklamcılık' olduğu günleri ne çabuk unuttunuz.

Yumurta kapıya dayanmadan solun aklı başına gelmez. Hitler'in Almanya'da iktidarı ele geçirip dünyanın başına bela olduğu günlerde bile Stalinist çizgideki komünist partiler kendileri gibi düşünmeyen bütün sol partilere "Sosyal Faşist" diyordu. Ancak 1935'te uyanabildiler ve "Birleşelim" dediler.

18 ve 19'uncu yüzyıllarda siyasetin lokomotif gücü dönemin düşünürleriydi, aydınlarıydı. Siyaset ve düşünce dünyası iç içeydi. 20'nci yüzyılın ilk yarısına kadar bu böyle devam etti. Sonrasında ise siyaset yalnızca "siyaset esnafı"nın elinde kaldı. Bütün dünyada sol da böyle, sağ da böyle.

Ne diyordu Bedri Rahmi bir şiirinde: "Oğlum Mernuş / Sen otobüsü kaçırmış bir milletin çocuğusun." Düşünce alanında dünyanın hep gerisinden yürüdük. Marx ve Engels'in eserleri tam 100 yıl sonra, 1960'larda Türkçeye çevrilebildi. Evet, Marx'la Avrupa'dan bir asır sonra tanışabildik. Niye güldünüz?

Erdoğan 2020'deki bir konuşmasında "Fikrî iktidarımızı hâlâ tesis edemedik" demişti. Bu söz çok önemliydi, ancak pek tartışılmadı ve o günlerin gürültüsünde unutuldu. Bugüne kadar değişen bir şey olmadı ve o "fikrî iktidarı", yani "kültürel hegemonyayı" hâlâ kuramadılar. Sıkıntı burada.

Politikacılar "bir şeyleri söyleyebilmek için" kimi zaman başka şeyleri de söylemek zorunda kalırlar. Bahçeli'nin açıklamalarına böyle bakıyorum. CHP'yi eleştiriyor ama satır aralarında "Bırakın İmamoğlu'nu" mesajı veriyor. Çünkü o da biliyor, bu iş uzadıkça CHP "daha sola" kaymaya devam eder.

Farkında mısınız bilmem, Türk sosyalistleri otoriter yönetimlere bu denli kafa tutmalarına karşın, sosyalizm uygulamalarının "otoriter biçimlerini" benimsemişlerdir. (Stalin, Mao vb.) "Özgürlükçü sosyalizm" diyenleri "liboş" diye dışlamışlardır.

Suçun konusu ne olursa olsun yüksek seviyedeki bir siyasetçinin yargılandığı bütün davalar 'siyasi'dir. Çünkü o davanın mutlaka 'siyasi sonuçları' olur. Dava siyasi amaçla açılmamış olsa bile. Ve gün gelir, o davanın siyasetle hiçbir ilgisi olmadığını kimseye inandıramazsınız. Zor davalardır bunlar.

Nobel Laureate Peruvian writer Mario Vargas Llosa died in the country's capital Lima, surrounded by his family. He was 89 reut.rs/3EndXFx

1-Aşağıdaki Lennon'ın Revolution'una doğrudan bir eleştiri ve cevap olarak söylenmiş Nina Simone şarkısı. Lennon'ın "Ama yıkımdan bahsedersen, bil ki beni buna katamazsın." sözlerine "Devrim harekete geçmek demektir, oyun oynamak değil" sözleriyle karşılık verilir. + www.youtube.com/watch?v=uGTG...

İktidara giden yolda iki şeyin buluşması şarttır: 1-Yükselen toplumsal dalga. 2-Bu dalganın üzerinde sörf yapma yeteneğine sahip bir siyasi parti yönetimi. Bu ikili buluşmazsa ne yapsanız hikâyedir. Türk siyasi tarihi "kaçırılmış yükselen dalga fırsatlarını" çok gördü.

Pekçok kişi şu gerçekleri iyi bilir: 1-Bu ülkede hiçkimse anketlere bakarak siyasi tercihini değiştirmez. "Falancanın oy oranı yüksekmiş, biz de ona oy atalım" diyen birini göremezsiniz. 2-Medyanın seçmen tercihindeki rolünü en iyimser gazeteciler bile yüzde 3-4 diye hesaplar.

Siyaset sosyolojisinde öteden beri bilinen bir kavram vardır: "İzmir Milliyetçiliği". Bunlar "Eğitimli, seküler, çağdaş, milliyetçi, Atatürkçü ve CHP'ye oy veren seçmenler" olarak bilinirler. Bu kesimden Ümit Özdağ'a bir yönelim gözlemliyorum. Şimdilik sempatiyle bakıyorlar, ileride ne olur bilmem.

Kadın mücadelesi için önemli bir şarkı. 1912'deki Lawrence Tekstil Grevi sırasında (Massachusetts, ABD), çoğunluğu göçmen kadınlardan oluşan işçiler hem çalışma koşullarının iyileştirilmesini hem de insanca yaşam hakkını savundu. + www.youtube.com/watch?v=94mS...

Bunun diyalektiği tam bir araştırma konusu. İnsanlar tarihte çaresizlikle karşılaştıkça sola kayardı. Ama belki ülkemizde insanın kendini değerli hissedeceği temeller kayboldu. Bu şekilde ilginç olarak merkeziyetsiz milliyetçilik, lidersiz türkçülük yayıldı. Değer sorununa çözüm olarak.

Türk solunun efsanevi liderlerinden Mihri Belli'den 70'li yıllarda duyduğum bir söz: "Solcunun aptalı işçilerle emekçilerle din tartışması yapar. Onlarla din tartışmasına girerek soldan soğutmayın. Sömürüden ve yoksulluktan nasıl kurtulacaklarını anlaşılır bir dille anlatın."

Şu sosyal medyadaki paylaşımları görüyorsunuzdur umarım. Toplumdaki yoksulluğun siyasi tepkisi solun değil, milliyetçi partilerin değirmenine su taşıyor. Yoksullaşan kitleler solcu olmuyor; "daha milliyetçi", "daha Türkçü" oluyor. Bunun izahını yapacak biri var mı?