In stevige Fryske delegaasje waard hjoed ûntfongen op it Gouvernemint yn Mestreech foar in wurkbesite. Provinsjes mei eigen taal en identiteit kinne mear gearwurkje, is it idee. Limburg wol de eigen taal befoarderje ta offisjele taal en kin dêrby wol wat advys brûke.

Op it mêd fan de menukaarten jout Mestreech Ljouwert it goeie foarbyld. It Steatekomitee Frysk en Kommissaris fan de Kening Brok binne yn oantocht en kinne jûn sels ek genietsje fan kiesblökskes mei selderijzaajt. De kaart is kreas twatalich Mestreechs/Ingelsk.

Lâns betroubere boarne berikt my it berjocht dat Ljouwert gjin European Youth Capital 2028 wurdt, want dy eare giet nei Podgorica, de haadstêd fan Montenegro. No guts, no glory!

Nijsgjirrich artikel oer it Frysk, Katalaansk en Baskysk yn de Britse krante The Guardian mei ek omtinken foar de muzikale foarkar fan Mirjam Vellinga.

Provinsjale steaten fan Fryslân hawwe niiskrekt mei 40 stimmen foar en 2 tsjin advisearre om de regionale omropkonsesje ek de kommende fiif jier oan Omrop Fryslân te jaan. Allinnich de PVV-fraksje stimde tsjin. Diskusje wie der hjoed net: it advys waard ôfdien as in hammerstik.

Kommissaris fan de Kening Brok nimt hjoed ôfskie fan steatelid Maarten Goudzwaard, dy’t no keamerlid is foar JA21. Ien fan de grutste wapenfeiten fan Goudzwaard yn PS wie sûnder mis de leafdesrelaasje mei CDA-steatelid Wieke, dêr’t er no mei troud is. “Ik haw hjir in moaie tiid hân”, seit er sels.

In spesjaal oanklaaid ûntfangstkomitee fan Extinction Rebellion hjit de steateleden hjoed wolkom. Se sille dit tenei eltse moanne dwaan oant de provinsje wat docht oan glyfosaat en oar lânbougif. Se wolle dat de provinsje hanthavenet yn it belang fan de folkssûnens.

De FNP ‘wol leare’ fan de mislearre ferkiezingskampanje. It sittende bestjoer sil net wer foarstelle om oan keamerferkiezings mei te dwaan, seit foarsitter Jan Arendz oan it begjin fan de evaluaasjegearkomstr yn Jirnsum.

Measte partijen yn provinsjale steaten hawwe net folle fidúsje yn de plannen fan alternative regionale omrop ORT FRL. “Als we met ORT FRL in zee gaan nemen we een heel groot risico.” De steaten sille nije wike advys útbringe oer de konsessy foar 2026-2030.

De Fryske polityk praat jûn oer de regionale omropkonsessy foar de kommende 5 jier. It stiet op de wurklist, omdat der 2 gadingmakkers binne. ORT FRL wol de konsessy graach oernimme fan Omrop Fryslân mei in minder Frysk profyl. It Fryske parlemint moat hjir advys oer útbringe.

Fjouwer Fryske keamerleden hawwe woansdei de eed of belofte yn it Frysk ôflein. Luciënne Boelsma (CDA) sei “Sa wierlik helpe my God almachtich.” Maarten Goudzwaard (JA21), Habtamu de Hoop (GL/PvdA) en Femke Wiersma (BBB) keazen foar “Dat ferklearje en ûnthjit ik.”

Oant no ta hawwe mar fiif Europeeske minderheidstalen in film of searje op Netflix krigen. Foaral de Katalanen, Basken en Galisiërs dogge it goed, mar de measte minderheidstalen bestean net op it populêre platfoarm, konkludearret it Memmetaalforum op it Noordelijk Filmfestival NFF.

It Frysk Filmfûns dielt út. Op it Noordelijk Filmfestival NFF krije alve projekten jild tasein foar it ûntwikkeljen en meitsjen fan in koarte film, film of dokumintêre yn Fryslân. It fûns wol de produksje fan Fryske films stimulearje.

De grutske partijfoarsitter Jan Arendz iepenet de FNP-ferkiezingsjûn op ‘e Jouwer. Arendz ferwachtet dat de kampanje fan no de partij mear stimmen opsmite sil by de riedsferkiezings. Hy is dúdlik oer de ambysje: de FNP wol de grutste partij fan Fryslân wurde.

Der is fansels mar ien partij fan de regio’s, seit BBB-kopstik Femke Wiersma op de grutte ferkiezingsjûn fan har partij yn De Pleats yn Burgum. Wiersma rekkenet op in ‘goeie útslach’ nije wike. “It giet mei golfbewegings, mar wy bouwe troch.”

De FNP fear hjoed mei kampanjeskûtsje De Brijbek nei Den Haach. In hele reis, dy’t moarns om 04.00 oere yn Warkum begûn. It sintrum fan Den Haach waard tsjin tolven berikt, mar earst moast de mest noch in kear ekstra del fanwege in brêge dy’t net iepen gie.

De Fryslannen hawwe in soad mienskiplike útdagings en kinne mear oparbeidzje, seit Eke Folkerts yn har taspraak op it jubileum fan it Friesenkongres yn Jever. Minister Falko Mohrs pleitet foar in posityf, ynklusyf Heimatgefoel. “Gjin minsken útslute, mar meiïnoar de identiteit belibje.”

Earlik is earlik: de hûnderdste jierdei fan it Friesenkongres yn Jever lûkt net folle jongeren. Dat komt grif ek troch de foarm; ferskate langere taspraken en - oant no ta - gjin muzyk en ek net folle diskusje oer de takomst. Ek bestjoerlik mist de jongerein.

By it alderearste Friesenkongres yn 1925 wie ek Grinslân (Groningen) fertsjintwurdige. Dat soarge wolris foar diskusje, fertelt Thomas Steensen yn syn rede. Mar nei de publikaasje fan it Frysk Manifest yn 1955 wie de leafde oer. De Grinslanners fielden harren bûtensletten en kamen net wer.

Yn it slot fan Jever waard hûndert jier lyn foar it earst in Friesenkongres organisearre. Sûnt dy tiid treffen Friezen út Fryslân, Fraschlönj en Friesland inoar geregeld. Jever is de haadstêd fan it lân Fryslân, op de kentekens stiet grutsk ‘FRI’. Foar Fryslân is Ministerin Eke Folkerts der by.

It Oomrang, it Noardfrysk fan Amrum, stiet yn Dútslân fol yn de belangstelling troch de nije spylfilm, dêr’t de taal yn sprutsen wurdt. Troch de film Amrum fan Fatih Akin komme in soad minsken der achter dat soksawat as Oomrang bestiet en dat it gjin Dúts dialekt is.

By Firda yn Drachten rint no it noardlike keamerledendebat fan VNO/NCW en SNN. Giet no oer de Lelylijn en it grutte ferlet oan minder regels. Neffens de oanwêzige ûndernimmers komme der allinnich mar regels by yn Nederlân. In foarstel: foar eltse nije regel moatte der twa ôfskaft wurde.

Soe it kabinet noch in kear falle, diskear ooer stikstof? It slagget de BBB en de VVD mar net om it hjiroer iens te wurden. Minister Wiersma wol de rekkenkudige ûndergrins sa fau mooglik ferheegje oant 1 Mol, mar krijt de VVD noch net mei… nieuws.nl/politiek/vvd...

It wyklikse parsepetear fan Deputearre Steaten kin hjoed - oars as ornaris - net online besjoen wurde. Dêrom mar werris in foto út de gearkomsteseal fan deputearre steaten. It giet ûnder oare oer de bydrage fan de provinsje Fryslân oan Keningsdei 2026 yn Dokkum.

Fanwege stoarm Amy sil Rederij Wagenborg fan ‘e middei de lêste fjouwer auto’s fan parkeardek P1 op de Holwerter pier fuortslepe nei in feiliger plak. Der wurdt rekken mei hâlden dat dit leechste parkeardek wolris ûnderstrûpe kin fannacht of moarn.

Seis keamerleden dogge mei oan de kommisjegearkomste oer de fearboatkonsessy foar de Fryske Waadeilannen. Habtamu de Hoop wol dúdlikheid oer de ticketprizen foar jongeren en studinten. Ek pleitet hy foar ‘lief & leedplakken’ foar eilanders dy’t nei it sikehûs wolle.

It is hjoed de Europeeske Taledei. Taalplatfoarm EBLT fiert dat hjoed by Firda yn Ljouwert yn it selskip fan praktor meartaligens Lysbeth Jongbloed en in flinke groep MBU-studinten.

It foarstel fan VVD en oare partijen om in pear ynstellings te helpen liket noch it measte op persoanlike foarkar, seit Christa Oosterbaan fan de PvdA. Sy fynt dat eltse ynstelling mei in goeie beoardieling stipe fertsjinnet en tsjinnet dêr in moasje foar yn.

Plan fan VVD-steatelid Martijn Brands om 2,3 miljoen ekstra yn kultuer te stekken ropt in soad fragen op by partijen dy’t net yn syn kultuerkoälysje sitte. Wêrom de iene ynstelling rêde en de oare net? De PvdA wol de diskusje oant de begrutting yn novimber.

In nije karriêre foar D66-lieder Rob Jetten? De listlûker fan de demokraten krûpte fan ‘e moarn foar it earst fan syn libben achter in naaimasine. Hy die dat yn netwurksintrum De Klomp yn it eardere Cambuurstadion, neffens him in ‘mooie, warme plek, waar mensen elkaar helpen’.

De Kiesraad jout de FNP listnûmer 22 foar de Twadde Keamerferkiezings. De partij komt yn 16 fan de 20 kieskringen op it stimbiljet. Yn Amsterdam, Haarlim, Leiden en Rotterdam sammele de partij te min stipeferklearrings.

Folle bak én in jonge ynsprekker by de kommisjegearkomste oer kultuersubsydzjes yn it provinsjehûs. It is de best besochte fergadering sûnt it skrassen fan it reinbôgebelied. Flak foar de gearkomste wie der in dûnsjend protest foar de haadyngong.

Massale aksje foar jeugdteaterskoalle Meeuw op de stoepe fan it provinsjehûs. Learlingen, âlders en âld-learlingen wolle dat Meeuw bliuwt. It giet om in lang lint fan - foar it grutste part jonge -aksjefierders.

Alle politike partijen moatte hjoed harren papieren ynleverje by de Kiesraad. De Frysk Nasjonale partij is ek ûnderweis mei hûnderten stipeferklearrings. De grutte fraach is oft it der genôch binne om yn alle kieskringen op it stimbiljet te kommen.

De Ljouwerter ried wrakselt mei it foarstel om 1,8 miljoen út te lûken foar de European Youth Capital. Riedslid Otto van der Galiën seit it sa: “Wij willen niet tegenstemmen, maar kunnen niet voorstemmen.”

Nijsgjirrige krantekop op de dei dat yn de Twadde Keamer praat wurdt oer de posysje fan it Papiamentu op skoalle. It giet om in advys fan de Onderwijsraad om ‘thústalen’ mear romte te jaan yn it ǔnderwiis.

It FNP-stimburo is los! Stypje de leden it plan fan it haadbestjoer om mei te dwaan oan de keamerferkiezings? Wy sille it hiel gau wite…

Der wurdt earst stimd oer moasjes. De earste moasje is it foarstel om it karbrief fan de FNP oan te passen foardat der in beslút nommen wurde kin om oan keamerferkiezings mei te dwaan. It mei dúdlik wêze, de ekstra ledegearkomste rint út.

“Wy moatte der miskyn oan wenne, mar regionale partijen yn in nasjonaal parlemint is yn de measte Europeeske lannen deagewoan”, seit FNP-foarsitter Jan Arendz. Meidwaan oan keamerferkiezings beskôget hy as in groeimodel. Hy hopet op stipe fan oare regionale partijen.

“No beslute om net mei te dwaan is in tebeksetter”, seit âld-senator Hindrik ten Hoeve op de FNP-ledegearkomste. “Mar meidwaan en it net helje is ek in tebeksetter. En dan is de skea mooglik noch grutter.” Hy betwifelet oft de FNP foar stabiliteit soargje kin yn Den Haach.

“Hjir steane we dan. Mei de rêch tsjin de muorre en it mes op de kiel”, seit âld-steatelid Annigje Toering op de FNP-ledegearkomste. “It binne juridyske strapatsen fan it bestjoer, it CDA is der neat by.” Toering is net foar.

“Net te benaud”, is it advys fan âld-steatelid Theun Wiersma oan de FNP-leden. Foar Den Haach hat er ien boadskip: “Wy komme der oan!”

De FNP-leden wurde foar it blok set, seit Gabe Schaaf fan de ôfdieling. It proses oant de ledegearkomste neamt er ‘waardeleas’.

“Wy fersmite ús leave FNP”, seit FNP-riedslid Gerda de Vries út De Fryske Marren. Sy hat sliepeleaze nachten fan it plan om mei te dwaan oan de Twadde keamerferkiezings. “Twaspjalt yn ‘e partij driget.”

Ald-partijfoarsitter Jabik van der Bij sil op 29 oktober net op de FNP stimme. Hy wol net it risiko nimme dat syn ferlerne stim by de VVD of - noch slimmer - de PVV bedarret. It foarstel om no as FNP mei te dwaan neamt er ‘in misslach’.

“It begjint wol te kribeljen”, seit lislûker Soepboer flak foar de ledegearkomste fan de FNP. “Hy fielt in ‘sûne spanning” oer de stimming om wol of net mei te dwaan oan de ferkiezings fan 29 oktober. Dat guon leden grutte beswieren hy fynt er prima. “Sa heart it yn in demokratyske partij.”

De FNP hat sûnt spjeldsjesgate yn Den Haach 89 nije leden krigen, fertelt foarsitter Jan Arendz. De ledegearkomste yn Frjentsjer wurdt foar it earst simultaan oerset yn it Nederlânsk foar de kandidaten en oanwêzigen fan bûten Fryslân. Kamera’s meie de gearkomste net folgje.

It is hjoed der op of der ûnder foar de Frysk Nasjonale Partij. Yn teater De Koornbeurs yn Frjentsjer meie de leden stimme oer it foarstel om foar it earst mei te dwaan oan ferkiezings foar de Twadde Keamer. De mieiningen rinne útinoar.

Minister Mona Keijzer naam fan ‘e moarn rom de tiid om de biobased Smûk-wente yn Dokkum te besjen. De wente foldocht net oan yn it boubeslút. De minister krige dêrom fan ‘e moarn it fersyk om de regels gau oan te passen.

Bysûndere betinking fan de Japanske kapitulaasje yn it eardere Kamp Oranje by De Fochtel. Persoanlike ferhalen út de oarloch yn Nederlânsk Ynje steane sintraal. Yn kamp Oranje wennen nei de oarloch repatrianten en Molukkers.