Joni Mitchell, voor velen de beste vrouwelijke singer-songwriter ooit, is vandaag 82 geworden. Ze maakte iconische albums als 'Blue' en 'Court And Spark'. Bekendste nummers: 'Both sides, now', 'Woodstock' en 'Big Yellow Taxi'. Ook erg mooi: 'Carey' en 'River'.

Geboortedag Albert Camus (1913-1960). De absurditeit van het leven en de wereld was een belangrijk thema, en dat maakt zijn oeuvre blijvend actueel. Hij houdt de mens een spiegel voor en wat je ziet is vaak niet hoopgevend. 'We hebben vertrouwen in woorden en dan begint de ellende.'

Geboortedag Guy Clark (1941-2016). Een singer-songwriter uit de hoek van Townes Van Zandt en Jerry Jeff Walker, met een fraaie country-/folkstijl. Zijn album 'Old No. 1' is een klassieker, met daarop de parel 'L.A. Freeway'. Beluister dit nummer ook eens in de versie van Bill & Bonnie Hearne.

Op 6 november 1584 stierf Cornelia Simonsdochter, de vrouw van humanistisch boegbeeld Dirck Coornhert. Zij was een stuk ouder dan hem; vanwege zijn keuze voor haar werd hij onterfd. Aan zijn vriend Spiegel schreef hij liefdevol: 'De mijne is bij haar Heere, die ze me lang geleend heeft gehad.'

Geboortedag Adolphe Sax (1814-1894). De Belg vroeg op 17 mei 1846 octrooi aan op zijn uitvinding de saxofoon, een instrument dat niet meer is weg te denken uit de muziek. Wat is jullie favoriete nummer waarin de saxofoon een prominente rol vervult?

Geboortedag Robert Musil (1880-1942). De Oostenrijker schreef het onvoltooid gebleven 'De man zonder eigenschappen', een complexe mix van proza, essay en filosofische uitweidingen. Velen zijn vol goede moed begonnen aan het boek, maar slechts weinigen haalden de laatste pagina.

Geboortedag Chris van Abkoude (1880-1960), de schepper van Pietje Bell en Kruimeltje. Net als vele anderen heb ik vroeger genoten van hun avonturen. Pedagogen waren veel minder enthousiast. Moe van alle kritiek vertrok Van Abkoude in 1916 naar Amerika en kwam nooit meer terug.

Geboortedag Gram Parsons (1946-1973). Ingram Cecil Connor III (zijn echte naam) kwam uit een steenrijke familie en kon doen wat hij wilde. Hij koos voor de muziek en stond met de Flying Burrito Bros. aan de wieg van de countryrock. Solo maakte hij ook prachtige platen als 'GP' en 'Grievous Angel'.

Op 5 november 1972 vond in Reykjavik de meest legendarische schaakpartij uit de historie plaats. De Amerikaan Bobby Fischer wist de Rus Boris Spasski te verslaan en werd daarmee de nieuwe wereldkampioen. Zo midden in de Koude Oorlog was het meer dan alleen een sportieve strijd.

Op 27 november verschijnt de biografie van Joost Zwagerman (Alkmaar, 18 november 1963 – Haarlem, 8 september 2015). 'Zwaag' is geschreven door Maria Vlaar. Het boek verschijnt in de reeks 'Open Domein' van De Arbeiderspers.

Sterfdag René Goscinny (1926-1977), die tot zijn dood de briljante scenario's schreef van o.a. Asterix en Lucky Luke. Een zeer komische reeks kinderboeken is 'De kleine Nicolaas', met fantastische tekeningen van Jean-Jacques Sempé. Een aanrader voor jonge lezers!

De filosoof Charles Taylor is vandaag 94 geworden. Zijn denken is o.a. beïnvloed door de vrijheidstheorie van Isaiah Berlin (zie vorig bericht). Hij zet in zijn werk de liberale visie van individuele vrijheid en het gemeenschappelijk belang (het communitarisme) tegen elkaar af.

Sterfdag filosoof Isaiah Berlin (1909-1997), de liberaal die bekend werd met zijn theorie over negatieve en positieve vrijheid en de maatschappelijke en morele implicaties daarvan. 'Vrijheid voor de wolven betekende vaak de dood voor de schapen.'

Op 4 november 1977 ging in New York 'The Last Waltz' in première, de door Martin Scorcese geregisseerde documentaire over het legendarische afscheidsconcert van The Band in 1976. Talloze pop- en rocksterren deelden het podium met de groep. Mijns inziens het mooiste nummer: 'It makes no difference'.

Dichteres en toneelschrijfster Judith Herzberg is vandaag 91 geworden. Onderstaand een fraai gedicht. Wat weinig mensen weten, is dat het zetwerk voor haar in 1991 verschenen boek met verzamelde toneelteksten werd verzorgd door de toen volstrekt onbekende Arnon Grunberg.

Geboortedag folkmuzikant Bert Jansch (1943-2011), medeoprichter van de invloedrijke groep Pentangle. O.a. Jimmy Page en Neil Young zijn schatplichtig aan Jansch. Hij maakte prachtige soloplaten als 'Jack Orion' en 'L.A. Turnaround', mijn twee favorieten. Luistertip: 'Chambertin'.

Geboortedag van de beroemde voetballer Kick Smit (1911-1974). Samen met Abe Lenstra en Faas Wilkes stond hij model voor stripheld Kick Wilstra.

Geboortedag André Malraux (1901-1976), auteur van 'La condition humaine', dat zich afspeelt in 1927 aan het begin van de Chinese Burgeroorlog tussen de communisten en de nationalisten. In het boek werpt Malraux morele en existentiële vragen op over het leven, enigszins à la tijdgenoot Sartre.

J.C. Bloem | November (uit: Media vita; Joh. Enschedé & zn., Haarlem, 1931)

Geboortedag E. du Perron (1899-1940). Twee van zijn belangrijkste werken zijn het autobiografische 'Het land van herkomst' en de deelbiografie van Multatuli, 'De man van Lebak'. Met Menno ter Braak zwengelde hij de 'vorm of vent'-discussie aan. Leuk om (stiekem) te lezen: zijn erotische gedichten.

Op 1 november 1965, dus vandaag 60 jaar geleden, verscheen het eerste nummer van Avenue, dat bestond tot 1995 en een kortdurende wederopstanding kreeg in 2002. Veel auteurs van naam verbonden zich aan Avenue; Cees Nooteboom selecteerde prachtige wereldpoëzie voor het blad.

Geboortedag van de briljante essayist Rudy Kousbroek (1929-2010). Hij bedacht het woord 'aaibaarheidsfactor'. Subliem waren zijn fotosyntheses, waarin hij beschrijft wat een foto bij hem oproept. Al een tijdje aangekondigd, maar nog niet verschenen: 6 delen verzamelde essays.

Op 1 november 1755 werd Lissabon getroffen door een aardbeving en een vloedgolf. Er vielen tienduizenden doden. Omdat het 1 november ook Allerheiligen is, gingen velen twijfelen aan God; o.a. Voltaire bestreed Leibniz' idee dat we in 'de beste aller werelden' leven.

Veel boeken gaan wegens ruimtegebrek de deur uit. Antiquariaten geven er betrekkelijk weinig voor, dus breng ik ze maar naar de kringloop. Na vorige maand al vijf bananendozen te hebben gebracht, zijn er nu alweer twee dozen gevuld. En na de boeken volgen de cd's, want dat zijn er ook nogal wat.

Geboortedag van de Braziliaanse dichter Carlos Drummond de Andrade (1902-1987), wiens reputatie als liefdesdichter is gebaseerd op 40 erotische gedichten die na zijn dood zijn gepubliceerd. Hij schreef ook 'crónicas', korte verhalen over het leven van arme Brazilianen.

Geboortedag John Keats (1795-1821), de Engelse dichter uit de Romantiek die al jong aan de tering overleed. De woorden 'A thing of beauty is a joy forever' uit zijn gedicht 'Endymion' zijn zeer bekend. Niet alleen zijn poëzie, maar ook zijn brieven worden nog steeds gelezen.

De Vestdijkkroniek van oktober. Een interessante en maar liefst 118 pagina's dikke editie, met o.a. een kort artikel over de biografie van Godfried Bomans 'Vleugelman', en de vraag of er een studie (of artikel) bestaat over de interpunctie in het werk van Vestdijk.

Weetje: Adams was de eigenaar van de allereerste hond in het Witte Huis. Het beestje heette Satan.

Geboortedag Fjodor Dostojevski (1821-1881), auteur van o.a. 'Misdaad en straf', 'De gebroeders Karamazov' en 'De idioot'. Vanwege zijn vermeende subversiviteit werd hij verbannen naar Siberië. Over die periode schreef hij het indringende 'Aantekeningen uit het dodenhuis'. #leestip

Zelfs hij bleek niet onsterfelijk: vandaag 15 jaar geleden overleed Harry Mulisch. Bij zijn geboorte barstte de Vesuvius uit, bij zijn dood de Merapi; de tocht naar de begraafplaats werd begeleid door een regenboog. 'De werkelijkheid voegt zich naar grote geesten', zei hij ooit.

Naar verluidt kregen vanaf 27 oktober 1929 alle bussen in Londen een rode kleur. Voorheen waren er verschillende busmaatschappijen, elk met hun eigen kleur, en dat werkte enigszins verwarrend. De eerste dienst, in 1829, was de 'Omnibus', waar het woord bus van is afgeleid.

Geboortedag Sylvia Plath (1932-1963), wier proza en poëzie net zo tot de verbeelding spreken als haar heftig verlopen leven. Haar indrukwekkende poëziebundel 'Ariel' voltooide ze vlak voor haar dood. Toenmalig echtgenoot Ted Hughes paste na haar dood de inhoud aan. #Leestip: 'De glazen stolp'.

Geboortedag Dylan Thomas (1914-1953), een van de invloedrijkste Engelse dichters van de vorige eeuw, die ook muzikanten als Bob Dylan en John Lennon beïnvloedde. Zijn bekendste gedicht is 'Do not go gentle into that good night'.

Kunst10Daagse in Bergen. O.a. het huis van Adriaan Roland Holst kon worden bezocht. Gerwin van der Werf, Jan van der Vegt en Joke Hermsen hielden vanmiddag een lezing. Het huis wordt nu verhuurd aan schrijvers die er een tijdje ongestoord en in een landelijke omgeving kunnen werken.

Schrijver, essayist en columnist van @groene.nl Marja Pruis is vandaag 66 geworden. In haar oeuvre staat zelfonderzoek vaak centraal, waardoor ze (mij althans) af en toe bijzondere inzichten biedt. En dat alles in een fraaie, bezonken stijl. 'Zachte riten' en 'Huiswerk' zijn #leestips.

Vandaag is Erik Hoekstra jarig. Bluesky-coryfee en inkoper van Broekhuis, de beste boekhandelsketen van Nederland. Feliciteer hem en volg zijn account voor het laatste nieuws op boekengebied. Dóén, daar krijg je geen spijt van. Gefeliciteerd, @erikhoekstra.bsky.social!

Vandaag 100 jaar geleden werd Jan Wolkers geboren, die met 'Turks fruit' een voor ouders omstreden, maar voor scholieren heerlijk én hartverscheurend boek schreef, dat ook nog eens een van Nederlands succesvolste films werd. Zijn beste boek vind ik 'Terug naar Oegstgeest', over zijn benepen jeugd.

Op 25 oktober 1985 overlijdt kraker Hans Kok op 23-jarige leeftijd in zijn cel in het Huis van Bewaring in Amsterdam. Zijn dood leidt tot hevig protest. AFTh. van der Heijden fictionaliseerde de gebeurtenissen in zijn roman 'Advocaat van de hanen'. Daarin heet Kok Kiliaan Noppen.

Geboortedag Willem Wilmink (1936-2003). Hij schreef teksten als 'Deze vuist op deze vuist' en 'Hilversum 3', maar was ook een gepassioneerd literatuur- en poëzieambassadeur. Zijn gedicht over de vermoorde goochelaar Ben Ali Libi is vermaard, maar onderstaand gedicht is ook prachtig.

Sterfdag Geoffrey Chaucer (1343-1400), auteur van 'The Canterbury Tales', verhalen in proza en poëzie over een groep die op bedevaart gaat en elkaar onderweg verhalen vertelt. Weetje: Chaucer verbond in z'n gedicht 'The Parliament of Fowls' als eerste de datum 14 februari aan de romantische liefde.

Er is weer een nieuwe Asterix, en natuurlijk gaat-ie in de collectie. Ditmaal speelt het avontuur zich af in Portugal. Het specifieke melancholische gevoel, de saudade, berooft de Romeinen van hun wil om te vechten. Ik blijf hopen dat Nederland ook een keertje aan de beurt komt.

Sterfdag Rosa Parks (1913-2005), de donkere Amerikaanse vrouw die in 1955 weigerde om haar zitplaats in de bus af te staan aan een blanke. Parks was echter niet de eerste die het aandurfde om in opstand te komen: Claudette Colvin werd 9 maanden eerder gearresteerd voor hetzelfde 'vergrijp'.

Op 24 oktober 1946 stond de eerste 'Kronkel' van Simon Carmiggelt in @parool.nl. Het cursiefje was getiteld 'Een naam'. Er zouden er bijna 9.000 volgen. Kronkel was de naam van de worm uit het kinderfeuilleton 'Gijsbert Konijn' van zijn Parool-collega Jeanne Roos.

Geboortedag Pierre Larousse (1817-1875). De naam van de Franse lexicograaf en uitgever is verbonden aan een woordenboek en encyclopedie, respectievelijk 'Le petit Larousse' en 'Le grand Larousse'. Er is ook een Nederlandse editie verschenen van de encyclopedie.

Geboortedag Michel van der Plas, ps. van Ben Brinkel (1927-2013). Hij is o.a. de geestelijk vader van Wim Sonnevelds 'Frater Venantius ('Zeg maar ja tegen het leven'), schreef liedteksten (o.a. 'Voor haar' van Frans Halsema) en was dichter en biograaf van o.a. Guido Gezelle en Anton van Duinkerken.

Theo Hakkert is vandaag 68 geworden. De journalist en kunstredacteur, een groot liefhebber van literatuur en popmuziek, schreef voor de regionale krant Tubantia bijna 6000 columns, waarvan recent een bloemlezing is verschenen. 'Goed kijken is de essentie van ons werk'.

Op 22 oktober 1964 kreeg filosoof Jean-Paul Sartre (1905-1980) de Nobelprijs voor de literatuur vanwege zijn werk dat 'vol van ideeën en de geest van vrijheid, een verreikende invloed heeft gehad op onze tijd'. Sartre weigerde de prijs, omdat hij bang was te worden geïnstitutionaliseerd.

Schrijver en light verse-dichter Lévi Weemoedt (ps. van Ies van Wijk) is vandaag 77 geworden. Ik vind het tragikomische 'De ziekte van Lodesteijn', over een ongelukkige leraar, een hoogtepunt in zijn oeuvre. Ook enkele verhalen behoren tot de beste in het humoristische genre.

Steve Lukather is vandaag 68 geworden. De zanger en gitarist vierde grote successen met Toto, maar heeft ook een solocarrière. Hij bracht enkele jaren geleden zijn autobiografie uit, vol prachtige anekdotes over Toto en zijn leven als (sessie)muzikant.