Ülkemizde 1 milyona yakın gıda işletmesi var. Peki, bunların %80’inde gıda mühendisi çalıştırma zorunluluğu olmadığını biliyor muydunuz?

Mesleklerin birbiriyle konuşamaması, o boşluktan sızan çıkar grupları ve lobiler gerçeği var. Artık buna bir dur dememiz gerekiyor.

Yediğimiz yemeğin, konakladığımız otelin mutfak güvenliği, tamamen inisiyatife bırakılmış durumda. Bu, sürdürülebilir bir gıda politikası değil, davetiye çıkarılan bir felaket senaryosu.

Temel sorunlardan biri, iktidarın gıdayı sadece bir ticaret alanı olarak görmesi. Kimse elde ettiği fahiş kârdan vazgeçmek istemiyor.

Tarlada 5 lira olan ürün, markette neden 50 lira? Gıda fiyatlarındaki artışın asıl nedenleri fırsatçılık, denetimsizlik ve 'Hal' sorunları.

AB, Türkiye'nin 2025 yılı raporunda yine aynı uyarıyı yapıyor: “Geçen yılın tavsiyeleri uygulanmamıştır.” Bu uyarı yıllardır aynı. Gıda güvenliği, tarım ilaçları, hayvan hastalıklarında AB’nin azami standartlarına uyum bekleniyor. AKP iktidarı yıllardır kulak tıkıyor.

İktidar, bizim gıda güvencesi dediğimiz kavramı bile kabul etmiyor. Onlar için önemli olan tek şey gıda arz güvencesi. Yani raflar dolu olsun da, kimin aldığı, nasıl aldığı önemli değil.

Buzdağının görünmeyen yüzü soframızda: Gıda kaynaklı hastalıkların çoğu kayıtlara geçmiyor, sorun görünmez kılınıyor. Bağımsız bir Ulusal Gıda Güvenliği Kurumu olmadan bu kısır döngü kırılmayacak.

Bugün baktığımızda, süper gıdalar hala devasa bir pazar. Elbette 1900'lerdeki gibi rahatça radyasyonlu su satamıyorlar, ancak bu ürünlerin ardındaki bilimsel gerçeklikler ya da gerçek dışılıklar o dönemle neredeyse aynı.

1900'lerin başına, Amerika'ya gidiyoruz. O günlerde yaşananlar, bugün Türkiye'de gıda konusunda yaşadığımız sorunlara şaşırtıcı derecede benziyor. Ama sanmayın ki gıda politikalarındaki mücadele bitti.

Gıda politikalarının temelinde yatan en önemli sorun, sermaye sahiplerinin bitmek bilmeyen kar hırsı. M.Ö. 1750'de yazılan Hammurabi Kanunları’ndan bu yana, bizim de bugün mücadele ettiğimiz dert değişmemiş: Gıda sahtekarlığı.

Kısa vadeli gösteriler, uzun vadede yurttaşın gıda hakkını daha da zedeliyor. Gıda denetimi yapma yetkisi sadece Tarım ve Orman Bakanlığı’nda görevli, bu iş için özel eğitim almış personele ait. Bugün bakan bile gidip işlem yapamaz, talimat veremez.

Köy Meclisi ve Köy Bütçesi oluşturalım. Muhtarın yetkilerini bu meclise devredelim. Tarım ve gıda üretimini planlayalım. Tarım arazisi sahipliğini aile başına 15 dönümle sınırlayalım. Çiftçimizin ürününe alım garantisi verelim. Gıda taşımacılığını trenle güçlendirelim.

İktidarın kurduğu sermaye odaklı gıda sistemi, kamunun söz hakkını zayıflatıyor. Bu şartlar altında on binlerce gıda mühendisi atamak bile tek başına tabloyu değiştirmeyecek. Ulusal Gıda Güvenliği Kurumu’nu kurmalıyız.

Soframıza gelen meyve ve sebzenin neredeyse yarısının çöpe gittiğini biliyor muydunuz? Yaş meyve-sebzenin %43'ü hatalı taşıma-depolamayla çöp oluyor. 1 milyar dolarlık bu israfın faturasını çiftçilerimizle birlikte biz ödüyoruz. Üstelik besin değeri düşmüş gıdalar tüketiyoruz.

Kamunun, kamusallığın, emeğin güçlendiği yerler ve imkânlar yaratmalıyız artık gıda–tarım alanında.

Kentin mevcut gıda altyapısına göre gıda tedarik zincirini olabildiğince kısaltmamız gerekiyor. Lastik gibi uzattığımız gıda tedarik zinciri, gıda fiyatlarının artmasına, gıda güvenliğinin tehlikeye düşmesine ve şoklara karşı zincirin çökmesine neden oluyor.

Gıda işletmesinin gıda sahtekarlığı yaptığı mı tespit edildi? Bu işletmenin o yılki bütün gelirini suç geliri olarak değerlendirerek el koymalı ve bütün reklam faaliyetlerini durdurmalıyız.

Şeker-tuz-yağ diyetinin olmaması, asgari besin değerlerini taşımayan gıdaların varlığı, bilime dayalı değil sermaye ve lobilere dayalı politikalar yüzünden bu haldeyiz.

İktidar değiştiğinde hangi verilere sahip olacağımız da ayrı bir muamma. Anlayacağınız, gıda güvenliği ve gıda güvencesinde AKP iktidarı dönemi kayıp.

Hastaneye gittiğimizde bunların çok büyük bir kısmı gıda zehirlenmesi olarak değerlendirilmez. Sisteme “enfektif hastalık”, “bulantı” gibi tanılar girilir. Ne gıdadan numune alınır ne de durum değerlendirilir. Nedeni çok açık: AKP iktidarı buradan eleştirilmek istemiyor.

Kurum içinde Gıda Hakkı İhlalleri İzleme Merkezi de kurmalıyız. Gıda denetimleri ve blokzincir tabanlı tedarik zinciri izlenebilirliğiyle tüm gıda ihlallerini kayıt altına almalıyız. Kırılgan gruplar üzerine derinlemesine araştırmalar yürütmeliyiz.

Bütün olanların sonucunda ürettiğimiz gıdalar Avrupa sınırlarından geri dönüyor. Bir de analize gönderilip, sonucu uygunsuz çıktığı için daha gitmeden soframıza gelen, benzer şekilde kalite ve besin içeriğini karşılamadığı için de dönen gıdalarımız var. www.gercekgundem.com/yazarlar/met...

Muhalefet partileri, meslek örgütleri, sendikalar ve STK'lar, bunu CHP’nin sorunu diye hâlâ kenardan izliyor. Salı günü seçme‑seçilme hakkımız gasp edildi. Sivil haklarımıza darbe yapıldı. CHP’ye yapılanlar yarın TMMOB’a, TTB’ye ve nicesine yapılacak. www.gercekgundem.com/yazarlar/met...

“Tarım ve Orman Bakanlığı, gıda güvenliği ve gıda hakkıyla ilgili kamuoyunu bilgilendirici, doğru ve detaylı veri içeren, kolay anlaşılır hiçbir açıklama yapmıyor. Denetim sayıları üzerinden halk manipüle ediliyor.” Gıda analiz sonuçları neden bize açıklanmıyor?

“Ortada gıda güvenliğine dair büyük bir bilgi kirliliği var. Gıda politikalarımız da anlatılan sansasyonel şeyleri çürütemeyecek açıklar barındırıyor.” Gıda hakkındaki gerçekler ne kadar korunuyor?

Çocuklarımız dengeli beslenmenin önemini, bunun gelişim ve sağlıklarına etkilerini, gıda kalitesi ve güvenliğinin nasıl zarar görebileceğini öğrenmeli. Gıda hakkını savunacak bilince erişmeli. Bu ders etik olduğu kadar öğretilebilir bir savunuculuğun da temeli.

“Türkiye’de üretilen yaş sebze-meyvenin yüzde 40’ı sofralara ulaşmadan yenemeyecek hale geliyor. Bu, yaklaşık 850 milyon dolara yani 28 milyar liraya denk geliyor.” Bu korkunç kaybın nedeni: Raylı sistem eksikliği ve lojistik kriz.

Bugün dünyanın en verimli tarım topraklarında en verimsiz tarımı yapıyoruz, besin değeri yetersiz gıdalar üretiyoruz ve dünyayı on yıllar geriden takip ediyoruz. Tarım, gıda ve çevre politikalarında yapısal değişim şart.

Avrupa’nın gümrükten geri çevirdiği gıdaların akıbetini Diken’den Ece Hanım’a anlattım.

Gıda zincirimiz manipülasyona açık. Sevk belgelerini, gıda güvenliği kayıtlarını, analiz sonuçlarını tahrif etmek çok basit bir işlem. Peki bu güvenlik zafiyetini nasıl kapatacağız?

Ülkenin büyük kısmı şiddetli–olağanüstü kurak. Bu sadece iklim değil, gıda ve su güvenliği krizi.

“Gıda alanında akademik eğitimde çöküş yaşıyoruz. Nitelikli, çeşitli yetkinliklere sahip, becerileri gelişmiş mühendisler yetiştiremiyoruz… Gıda eğitiminde koca bir kara deliğin içine düşmüş durumdayız.” Peki çıkış nerede?

Sahte diplomalarla gıda güvenliğini tehlikeye atan sahte gıda mühendisleri de varmış meğer. Gıdanın üretiminden denetimine kadar her aşamada yetkin olmayan kişilerin varlığı ve denetim boşlukları, halk sağlığında onarılması güç riskler yaratır. Bu sahte gıda mühendisleri kimler?

Kârı önceleyen neoliberal ekonomi hem doğayı hem toplumu iflasa sürüklüyor. Gıda temelli ekonomiyse refahı tabana yaymanın ve geleceği kurtarmanın anahtarı.

Orman yangınları sadece ağaçları değil; tarım alanlarını, su kaynaklarını ve gıda güvenliğini de yok ediyor.

Tarım ve Orman Bakanlığı politika üretemediği gibi çiftçimizi korumak ve kooperatifleşmeyi sağlamak için de çalışmıyor. Neoliberal sermayenin yok ettiği çiftçimiz kente göçüp yeni bir hayat mücadelesine başlıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı artık Tarım ve Orman Yok Bakanlığı.

Asgari ücretin enflasyon oranında zam almaması ve yıl içinde de erimesi gıda güvenliği ve gıda politikalarını radikal biçimde etkiliyor. Daralan geliriyle halk ucuz ve güvenliği tartışmalı ürünlere yöneliyor.

Reklam şovuyla açlık, yoksulluk ve adaletsizlik görünmez kılınıyor. Gıda hakkımız elimizden alınıyor.

Torba yasa, binlerce yıllık zeytinlikleri tehdit ediyor. Şimdi susarsak, yarın zeytinimiz de kalmayacak.

Gelişmiş ülkeler bilimsel veriye dayanan, bağımsız otoriteleri aktif kılan politikalarla ilerlerken…

TMMOB'a, TTB'ye ve Barolar'a açık çağrı. Binbir pazarlıkla korunan koltuklar, ne anlattığı belli olmayan 3-5 tweet, sağa sola işe yaramaz demeçler demokrasiyi kurtarmayacak. Bugün kurulan oyun CHP için değil. Herkes şapkasını önüne koymalı.

Şap hastalığı krizi, sadece bir veterinerlik sorunu değil. AKP’nin yanlış politikalarının sonucu. www.gercekgundem.com/yazarlar/met...

Ar-Ge teşvikleri adı altında vergilerimizle gıda sermayedarlarını finanse ediyoruz. Ortada kayda değer bir Ar-Ge çalışması da yok.

Türkiye’nin zeytinlikleri, sadece bir tarım ürünü değil; tarih, kültür ve ekosistemin temeli.

Oy kime gitti, kim kimi destekledi, oyunu kime verecekti diye birkaç aptalın salak saçma iddialarıyla uğraşıyoruz.

Bu dava hukuka aykırı "Ben hakkımla kaybettim" diyemeyecek kadar narsist. Mutlak butlan kararı çıkarsa "Kayyuma mı bırakayım?" diyecek kadar sinsi. Onurunu ayaklar altına alacak kadar da özgüvenli.

Çevrimiçi gıda alışverişinde güvenlik zafiyeti büyüyor. Soframıza ne geliyor, kim denetliyor?

Nem bile yükselse gıda krizine yol açabileceğini konuşuyoruz.

Nem bile yükselse gıda krizine yol açabileceğini konuşuyoruz.