Osmanlı'da kadınbudu köftenin bir adı da "dudu dolması" idi

Uğur Tanyeli'nin araştırmaları 16. yy'da vakıf mülkü olan İstanbul evlerinde yemek pişirme gibi temel bir işlev için yer ayrılmamış olduğuna dikkat çekiyor. Bu durum alternatifleri düşündürtmekte; Yemeği avluda pişirme, yemeği dışardan alma veya dışarda yeme.

Bugün, @nilhanaras.bsky.social moderatörlüğünde yaşgününü kutlayan Gastronometro'da İsmail Gezgin'den "symposium" ları dinledik. Bu şölen tarzı ama daha kapsamlı olan toplantılar hakkındaki ayrıntıları dinlerken farklı bilgiler de edindik. Teşekkürlerimle

Biraz önce muhteşem bir slogan okudum: "Raf ömrünü uzatan, sizin ömrünüzü kısaltır"

Her ne kadar eski dönemlerde günlük yaşam bugüne göre daha fazla kalori gerektiriyorsa da, yemek keyfi yüzünden sınırlar sık sık aşılıyordu. Bu yüzden Osmanlı sarayında ve konaklarda, hazmı kolay ve hafif yemekler yapma konusunda uzman olan bir "perhiz yemekçisi" bulunurdu.

Alexandre Dumas 3 Silahşörler, Monte Cristo Kontu, Demir Maskeli Adam gibi çok okunan klasiklere imza atmış bir yazar. Annesi zenci bir köle olduğu için hayatı boyunca ayrımcılığa uğramış. Pek bilinmeyen yanı ise yaşadığı çağın en önemli gurmelerinden biri olduğu.

Kahvaltı, mutfağımızın dinamizm ve yeniliğe açıklığını gösteren iyi örneklerinden biridir. Türk mutfağı, Tanzimata kadar kuşluk ve akşam olmak üzere iki kez kurulan sofrada da yer alan çeşni, atıştırmalık ve kuruyemişleri kullanarak özel bir alan oluşturmuş ve bir tarz yaratmıştır

İlk defa bu kadar kısa sürede bu kadar net verilmiş bir kapitalizm/vahşi kapitalizm eleştirisi seyrettim. Mutlaka izlenmesini öneririm. Black Mirror 7. Sezon, 1. Bölüm

19 yy. başında; Beşiktaş 22, Dolmabahçe 5, Kılıç Ali 10, Ortaköy 5, Kuruçeşme 4, Arnavutköy 5, Bebek 4, Rumeli Hisarı 13, Büyükdere 5, Emirgan 6, İstinye 7, Yeniköy 9, Sarıyer 8, Rumeli Kavağı 5 olmak üzere, 108 Boğaziçi kahvehanesi kayıtlı imiş

Kahve Fransa'da, Osmanlı elçisi Süleyman Ağa'nın Paris'te, XV. Louis'e Osmanlı saray usulüyle tanıtmasından sonra var olan ününe kavuştu. Bu tanıtımdan sonra XV. Louis kendi kahvesini pişirmeye başlamış, metresi Madame de Pampadour ise kendisini kahve içerken resmettirmiştir.

Nereden ne alınacakmış? Dönen meyvelerde Türkiye'de kullanımı yıllarca önce yasaklanmış pestisitler var.

Evliya Çelebi'ye göre 17.yy'da nüfusu 350 - 500.000 olan İstanbul'da tamamı Rum olan 300 salatacı ve 200 salata dükkanı vardı. Bu, kaybolan inanılmaz bir salata kültürüne işaret eder. Kaybolanların ne kadarının artık bulunamayan malzemeler ne kadarının tarifler olduğu ise muamma

Herkes Amerika'dan gelen yiyecekleri sayar ama Amerika'nın eski dünyadan aldıkları da az değildir. Sığır, koyun, tavuk, domuz, buğday, pirinç, arpa, elma, soğan, muz, şeker kamışı ve kahve bunlardan bazıları

Osmanlı döneminde ucuza mal etmek için tavuk göğsü tatlısını tavuk göğsü yerine işkembe ile yaparlarmış. Demek ki yemek işinde zamanlama çok önemli

"Hadi pazar sabahı spor yapalım, vücudumuzun aylık kurşun ve karbon monoksit ihtiyacını karşılayalım" Sağlıklı kalmak için iki tarafı yüksek binalı/duvarlı, koridor benzeri bir otomobil parkurunda egzoz soluyarak koşmak yerine evde oturmak çok daha mantıklı bir eylem.

Gastronomi neden önemli; Bireylerin gittikleri yerde yedikleri yemeklerden aldıkları keyif ve bundan duydukları memnuniyet, tatil amaçlı yer seçimlerine, konaklama sürelerine ve dolayısıyla harcamalarına pozitif yönde etki etmektedir. (Hall&Sharples 2003; Hall&zMitchell 2005)

Yahya Kemal Parkı - Beşiktaş. Cinsi hakkında bilgisi olan. Yenir mi, yenmez mi?

Yiyeceklerin üç çeşit değeri vardır; -Kalori değeri -Lezzet değeri -Sosyal değeri Sosyal değeri olanlar, lezzetli olmasalar da, kişilikleri yeterince gelişmemiş kişiler için statü sembolüdürler. Köpek balığı yüzgeci, Ortolan kuşu, Pangolin kanı, Kaplan penisi gibi.

Selim İleri "Oburcuk Mutfakta"da İstanbul ve ıstakozdan şöyle bahsediyor; Istakoz İstanbul'un ellili, elli sonlu yıllarında pek öyle büsbütün zengin sofralarının simgesi değildi. Boğaziçi'nde, hatta Kadıköyü'nün denizlerinde ıstakoz hala boldu. (📸Balıkhanede Istakoz müzayedesi)

Sebzeye "Nerelisin hemşerim?" derseniz: Balkabağı; Amerika Bamya; Habeşistan Beyaz Lahana; Akdeniz Havzası Fasulye: Amerika Bezelye; Bereketli Hilal Biber ; Amerika Domates; Amerika Hindiba ; Belçika Karnabahar; Akdeniz Havzası Kırmızı turp; Orta Asya Patates ; Amerika

Azerbaycan baklavası. Baklava beklerken böyle bir şeyle karşılaşmak şaşırtsa da kesinlikle denemeye değer.

Efendiler!... Konuyu biliyorsunuz.

Ne zaman İngiltere'den Eurofighter Typhoon alma konusunu duydum, aklıma hemen HMS Agincourt (Sultan Osman-ı Evvel) ve HMS Erin (Reşadiye) geldi. Tarih bilmek önemli tabi. Bilmeyen de hemen bir yapay zekaya sorup öğrenebilir.

Bir ressam arkadaşımın WhatsApp mesajı. İşin kötüsü 3 tarafı denizle çevrili ülkemde TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI'nın etkin ve yetkin tasarrufları sonucu balık ekmekçilerin kullandığı balık "Norveç uskumrusu"

Sanırım sinema tarihindeki hiç bir yemek sahnesi bu sahne kadar etkili kullanılmamıştır www.youtube.com/watch?v=FcGP...

Eskiden buzdolabı ne arasın? İnsanlar bozulabilecek yiyecekleri ya mahzen, kiler, ambar vb. uygun soğuk yerlerde ya da kuyularda saklarlarmış. Tabi kuyuya sarkıtılırken ya da kuyudan çekilirken düşenler olurmuş. Onları çıkartmak için de kuyu çengeli kullanılırmış

Bir kaç senedir "Türkiye'deki ilk robotik yemek ne olabilir?" diye düşünüyordum. Salata çok sınırlı kitleye hitap ederdi, pizza tam uymazdı vs. Sonunda metroda rastladım. Acelem vardı, tadamadım. Acaba set halinde mi konuyor yoksa setler isteğe göre mi oluşuyor?

Kendimi biraz şımartıp, akşam için Enderun yumurtası yaptım. Fotoğraf, soğanların ölü gözü ateşte 1 saat 25 dakika döndürüldüğünü ve tam karamelize edilmeden alındığını anlatamaz tabi ki. Ve daha önemlisi, gastronomik şaheserler çok küçük bütçelerle de yaratılabilir.

Ayşe Fahriye'nin "Ev Kadını"nda "Türkmen Kavurması" isimli bir yemek vardır. "Karaman ya da Mihaliç kuzusundan yapılır. Âla koyun yoğurdu bulunursa ve istenirse, içine tuz ve sarımsak konarak, pilavla kavurma karıştırılmadan, direk kavurmaya katılır"

Fıstığın kilosunun şimdiki gibi 4-5000 lira civarında dolaşmadığı zamanlarda balığa fıstık salçası konurmuş: 2 kepçe çam fıstığını bir kepçe dolusu ayıklanmış sarımsak ve tuz ile macun oluncaya kadar dövüp, 1 kaşık zeytinyağı ekleyip boza kıvamına kadar limon suyu ilavesi "2 kepçe" diyor, 2 kepçe

Evliya Çelebi Kütahya'yı överken özel bir yemeğine de değiniyor; "Kütahya paçası Arab ve Acem'de âfâk (ünlenmiş) olub beyaz ve berrak ve leziz olur." Şu anda Kütahya'da paçası ile ünlü bir lokanta var mı?

her sene 800 kız çocuğu 200 üni, bin çocuk okutan güzeller güzelim . 💜

Boğazın içinde balık çekiliyor. Kabul etmek lazım. Yapması gerekenler yapılması gereken görevleri yapmıyor ve başvurulabilecek bir yer de yok. Her şey aleni. Bunlardan ancak balığın nesli kırılıp, tutulanların ava çıkma maliyetini karşılamadığı ve artık balık yiyemediğimiz zaman kurtulacağız

Yunus Emre taşınmazlarının tamamını kirişçilik yaparken yaptırdığı Kirişçi Baba Tekkesi'ne bağışlarken şart koşmuş; (Din ayırt etmeden) "Ayende ve revendeye it'amı taam oluna." Yani gelene ve gidene yemek verile. (Rıza Duru - Gelenekten Aşeneye Karaman Mutfağı)

Ekonomik olarak yükseliş kadar düşüş de mutfağın gelişiminde rol sahibidir. Bir perhiz yemeği olan papaz yahnisi en ucuz balıklarla yapılırken imparatorlukta yaşanan bolluğun etkisiyle etliye geçmiş, 1. Dünya Savaşında yaşanan kahvesizlik, menengiç ve nohut kahvesini doğurmuştur

Bu ülkede herşeyin güvenilirliği ile oynanmak zorunda mı? Ben ürünleri AOÇ güvencesi ile üretildiği için alıyordum. Devlete ait bir marka neden marka kiralaması yapar?

Su, her zaman İstanbul'un sorunuydu. Kanuni'nin Osmanlı tarihine şişmanlığı ile damga vuran ve kendisini taşıyacak at bulmakta zorlanan veziriazamı Semiz Ali Paşa, suyu gören İstanbul'a göç edip şehrin nüfusunu arttırmasın diye bir dönem çeşme yapımını sınırlandırdı.

Archestratos “Zevkli Yaşam Üzerine” ya da “Lezzet Üzerine Şiir” anlamına gelen “Hedypatheia” isimli kitabında (MÖ 4yy) Byzantion’un mersin balığının lezzetini över. İstanbul, Boğaz'daki stratejik konumu sayesinde en iyi ve en yağlı mersin balığını elde etmekle ünlü.

Osmanlı mutfağında kadayıf fırına verilirken üst kısmının kızarmayıp beyaz kalması için üzerine kağıt serilirdi. Necmettin Erbakan "Kadayıfın altı kızardı" ile bunu ima etmeye çalışırdı ama bu adeti kendisinden başka bilen pek az kişi vardı. (📸görüldüğü gibi artık kullanılmıyor)

1. Dünya Savaşı'ndaki 4 yılda İstanbul'daki ekmek fiyatı 28 kat, şeker fiyatı ise 65 kat artmıştır.

Azerbaycan'da ve Iğdır'da hâlâ "isti ot" diyorlar bibere.

İsot, Osmanlı döneminde karabiber için kullanılan "ıssı/issi ot" yani "sıcaklık veren ot" kelimesinden türemiştir

Keloğlan'ın bu toprakların yaratısı olduğu çok belli. Cin buna soruyor: "Dile benden ne dilersin?" Keloğlan'ın verdiği cevap: "Her serildiğinde içinden envaiçeşit yiyeceğin ortaya çıktığı sihirli bir sofra" Dünya imparatorluğuymuş, dokunduğunu altın etmekmiş, şuymuş buymuş yok.

Teferrüc, Osmanlıca "açılma, ferahlama, gezintiye çıkıp gam dağıtma" anlamlarına gelse de, özellikle kullanıldığı yer "esnaf pikniği"idi. İstanbul'da 19.yy sonuna kadar sürdürülen bu piknikler sırasında"usta çıkarma" merasimleri yapılır, kazanlarla yemek pişirilir, eğlenilirdi(1)

İki tahlil farklıymış. Biri ha ح öbürü hı خ ile yazılıyormuş.

TDK gastronomi kelimesini açıklarken kullanım örneği vermiş: "Frenkler yemek pişirme sanatına, güzel, leziz ve ustalıklı yemeklerle uğraşmaya gastronomi diyorlar." İsmet Özel Bak sen! Acaba Lombardlar, Angluslar, Burgondlar, Cermenler, Gotlar falan ne diyorlar acaba?

Osmanlıda turşulara taze nane, maydanoz, hardal ve rezene de konurdu. Turşunun hoş kokmasını sağlamanın yanısıra dayanımını da artırırlardı

Eti'den dev atak! METALLİ Lifalif BAR Pek beğenmedim. Ne metali olduğu belirtilmemiş, belki de plastiktir. İçe gömülmüştü. Bilemiyorsun ki. İnsan yemesi için konulan (belki de önceki ısırıkta yemiş olduğu) şeyi merak ediyor. Dikkatli yenilmesi için yazdım, devam edeceğim (1)

Fransız mutfağının çiğ at eti kıyması ve çiğ yumurta sarılı "steak tartare"ı Tatarlara atfedilir. Lüks lokantalarda verilir ve bir kültürel miras kabul edilir. Bizde ise etli çiğ köfte merdiven altına itildi. 20-30 yıl sonra çiğ köftenin etle yapıldığını bilen kalmaz

Osmanlı mutfağında turşu kurmak için kullanılan 3 yöntem vardı; Hafif salamura, koyu salamura ve sirkeli salamura "1 lt suya 4 çorba kaşığı tuz" reçeteli hafif salamurayla lahana, hıyar, haşlanmış taze fasulye gibi körpe sebzelerin turşusu kurulurdu (1)