Jonge sporters die vaak klappen op hun hoofd krijgen, verliezen al vroeg opvallend veel hersencellen. Bij hen zagen onderzoekers gemiddeld 56 procent minder neuronen in de hersenschors, blijkt uit een studie in Nature. tinyurl.com/hoofdklappen

Koralen paaien normaal maar één keer per jaar. Door licht, temperatuur en maansignalen te manipuleren, lukte het dit proces in aquaria buiten het seizoen op te wekken. Zo kunnen onderzoekers voor het eerst larven 'op aanvraag' kweken voor onderzoek en rifherstel. bionieuws.nl/article/1907...

Desinformatie en praktische barrières verlagen de vaccinatiegraad tegen bof, mazelen en rodehond. Drie vwo'er van het Rijnlands Lyceum Sassenheim onderzochten dit in hun profielwerkstuk en wonnen de KNAW Onderwijsprijs. Hun advies: breng de prik naar de mensen toe. bionieuws.nl/article/1901...

‘Een donderslag bij heldere hemel’, noemt De Vlinderstichting de doodsbedreiging die een medewerker ontving na onderzoek naar pesticiden. Wat betekent dit voor academische vrijheid? In Bionieuws delen biologen uit verschillende vakgebieden hun ervaringen: tinyurl.com/3mh57ec7

Het brein van spitsmuizen krimpt in de winter met bijna 10%. Niet door celdood, maar door waterverlies. De ultieme evolutionaire hack om energie te besparen en volledig herstelbaar in de lente. Nieuw MRI-onderzoek onthult hoe: bionieuws.nl/article/1901...

Tijdens hun 1.000 kilometer lange migratie, navigeren Australische Agrotis infusa-motten op de sterren. Daarmee zijn ze de eerste bekende ongewervelde diersoort die over lange afstand gebruikmaakt van een sterrenkompas, zo claimt een internationaal onderzoeksteam 18 juni in Nature.

Kunstlicht verlengt het groeiseizoen van planten in stedelijke omgevingen tot met wel drie weken in vergelijking met het platteland, blijkt uit analyses van satellietgegevens. bionieuws.nl/article/1875...

Luiaards bevolkten ooit in meerdere groottes vooral de open gebieden van Amerika, maar door de komst van de mens bleven alleen kleine boombewonende soorten over. bionieuws.nl/article/1863...

Lang voordat ratten en kakkerlakken massaal in steden opdoken, hadden bedwantsen zich al genesteld in menselijke nederzettingen. bionieuws.nl/article/1863...

Vers is niet altijd het voedzaamst. Diepvries- en conservengroente worden snel verwerkt en kunnen soms méér voedingsstoffen bevatten dan ‘verse’ groenten die wekenlang onderweg zijn. bionieuws.nl/article/1858...

‘Romers kloof’ gedicht? Australische sporenfossielen van een oerreptiel van 356 miljoen jaar oud schuiven de landverovering door amnioten 35 miljoen jaar terug in de tijd. Vroege tetrapoden evolueerden sneller dan gedacht, concluderen paleobiologen in Nature. bionieuws.nl/article/1858...

‘Dat komt doordat ik zware botten heb’, is een veelgebruikte verklaring voor een hoog gewicht. Is dat terecht? Zware botten lijken een fabeltje, maar er zit misschien toch een kern van waarheid in: bionieuws.nl/article/1854...

De grootste haringpopulatie ter wereld is sinds kort de weg kwijt door selectieve overbevissing van oude, wijze vissen. De paaigronden verschoven daardoor zo’n 800 kilometer noordwaarts – van traditionele locaties bij Møre aan de westkust van Noorwegen naar de Lofoten. bionieuws.nl/article/1858...

Veel jongeren ervaren klimaatstress: sombere en machteloze gevoelens over de toekomst, onder meer gevoed door mediaberichten. Hoe geef je hen weer hoop? bionieuws.nl/article/1847...

In this week's issue of @bionieuws.bsky.social, there is an excerpt from the Dutch @atlascontact.bsky.social edition ("Darwin in de Achtertuin") of my book The Urban Naturalist. The piece is about community scientist Sigrid Jakob, who built her own fungi DNA lab at home.

Het idee dat dinosauriërs al ruim voor de meteorietinslag gedoemd waren om uit te sterven, komt mogelijk door een vertekend fossielenbestand. bionieuws.nl/article/1847...

Het Amerikaanse bedrijf Colossal Biosciences claimt dat er weer drie exemplaren van de uitgestorven reuzenwolf op aarde rondlopen. De-extinctie is controversieel, want volgens sommige wetenschappers is het gewoon niet mogelijk een uitgestorven soort te laten herleven. bionieuws.nl/article/1847...

Het is gelukt om gedurende 24 uur microscopische beelden te maken van de aanmaak van cellulose in levende plantencellen. Een wereldprimeur dankzij onderzoek aan uitgeklede zandraketcellen. bionieuws.nl/article/1841...

Ze bestaan: mensen die met een zaag of bijl op hun fiets stappen, op zoek naar bomen die lijken te bezwijken onder de groeizucht van klimop. Maar is klimop wel de veronderstelde parasiet die zijn gastheer het leven zuur maakt? bionieuws.nl/article/1804...

Paarden danken hun uitzonderlijke uithoudingsvermogen aan een mutatie die ATP-productie bevordert en tegelijk beschermt tegen oxidatieve stress. De mutatie komt ook voor bij ezels en zebra’s, wat duidt op een vroege evolutionaire innovatie. bionieuws.nl/article/1841...

Alweer drie (!) jaar geleden schreef ik voor vakblad @bionieuws.bsky.social deze recensie van Viral van @ayjchan.bsky.social en Matt Ridley, over de zoektocht naar de herkomst van corona. Anno 2025 is de discussie nog altijd gaande, en hebben de ‘kampen’ zich helaas alleen maar verder ingegraven.

Op de Galapagoseilanden groeien twee endemische tomatensoorten met extreme droogte- en zouttolerantie. Die wilde tomaten worden dankbaar gebruikt om geteelde tomaten te veredelen, maar in hun herkomstgebied juist bedreigd door hybridisatie met gecultiveerde tomaten. bionieuws.nl/article/1841...

Ziekenhuisbacteriën maken onderling dusdanig veel ruzie, dat het aantal stammen van de gevaarlijke antibioticaresistente bacterie Enterococcus faecium tussen 2017 en 2022 afnam van acht naar twee. De overgebleven bacteriën lijken niet ziekmakender dan hun voorgangers. bionieuws.nl/article/1841...

Fluorescentie komt niet alleen veel voor bij rifvissen en neteldieren, ook Cryptochiridae-krabbetjes verspreiden vaak een oranje gloed, zo blijkt onder meer uit deze onderzoeksfoto.

Filosoof Erno Eskens stelt voor om alle levende wezens op te nemen in de grondwet. ‘Wereldwijd ben ik de eerste die ervoor pleit om niet alleen dieren, maar ook planten, schimmels en zelfs bacteriën rechten te geven.’

De Australische liervogel staat bekend om zijn imposante staart en imitatievermogen, maar blijkt ook een vindingrijke landbouwer. Door te harken en krabben in aarde en bladstrooisel creëert de vogel microhabitats waarin zijn geliefde prooidieren extra gedijen. bionieuws.nl/article/1836...

Scholen lopen achter als het gaat om het gebruik van dierlijk materiaal in de klas. Tijd om aan de slag te gaan met plastic modellen, augmented reality-brillen, kleipractica en andere alternatieven.

In tegenstelling tot de kleurrijke gevederde dinosauriërs, was de vacht van de voornamelijk nachtactieve zoogdieren uit het Mesozoïcum waarschijnlijk saai, eentonig en patroonloos. Dat concluderen onderzoekers van @naturalis.bsky.social en Ghent University. bionieuws.nl/article/1836...

Nijmeegse ecologen weerleggen de Nature-publicatie die afname van insecten toeschrijft aan weersafwijkingen over de laatste decennia. ‘Het rammelt qua opzet en statistiek.’ bionieuws.nl/article/1836...