Beatha na Seachtaine: Colm Ó Laoghaire (1919–2007) Cuimhnítear go fóill ar na scannáin a dhéanadh sé gach seachtain sa tsraith 'Amharc Éireann' ag Gael Linn a thaispeántaí i bpictiúrlanna ar fud na hÉireann. D'éag Colm ar an 26 Nollaig 2007. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Carl Wilhelm von Sydow (1878–1952) Rugadh é ar an 21 Nollaig 1878 in Ryssby sa tSualainn. In 1924, in Ollscoil Lund, ba é an chéad scoláire riamh é sa tSualainn a bhí ag múineadh Gaeilge in ollscoil. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Dáithí Ó hÓgáin (1949–2011) Chaith sé blianta fada ag obair i Roinn an Bhéaloidis sa Choláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath. Foilsíodh filíocht, gearrscéalta agus leabhair scolártha leis. D’éag sé ar an 11 Nollaig 2011. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Micheál Mac Gréil (1931–2023) Bhí baint aige le bunú Feachtas, óg-ghluaiseacht na Gaeilge. Foilsíodh a chuid taighde i bhfoirm leabhair dar teideal Prejudice and tolerance in Ireland (1978). www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Seán Ó Tuairisg (1945–2023) Bhí Seán ar dhuine den seachtar clár-reachtairí a fostaíodh nuair a cuireadh Raidió na Gaeltachta ar bun. Bronnadh Gradam Jacobs ar Sheán as a chuid oibre ar an irischlár teilifíse Cúrsaí. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Micheál Ó Muircheartaigh (1930–2024) Bhí sé ar dhuine de na tráchtairí spóirt ab fhearr, ní hamháin in Éirinn, ach ar domhan. I measc na leabhar a scríobh sé, tá From Dún Síon to Croke Park agus Micheál's GAA Odyssey. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Máirín Seoighe (1954–2022) Chaith sí formhór a saoil oibre i dtionscal na scannánaíochta agus na teilifíse. I measc na gclár agus na sraitheanna teilifíse a léirigh sí, tá Beannacht an fhómhair, Ceol Cois Locha agus Imircigh ban. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Seán Ó Dúnaighe (1878-1965) Chaith Seán a shaol ag obair go dúthrachtach chun teanga agus cultúr dúchais na nGael a chur chun cinn. Foilsíodh trí leabhar leis - Plúr na Gaedhilge, Inghean an Ghearaltaigh agus An crann cuilinn. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Jimmí Ó Cearra (1927–2020) Rugadh Jimmí i gClochar an Locha, an Lochán Beag, Cois Fharraige, Co. na Gaillimhe. Foilsíodh Seanchas Jimmí Chearra Chois Fharraige in 2010, an cnuasach scéalta is toirtiúla a tháinig ón gceantar. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Máire Próinséas Ní Chatháin (1936–2018) Is iomaí gradam agus scoláireacht a bhain Próinséas amach tráthanna éagsúla i rith a saoil. Ba mhórscoláire i réimse an Léinn Cheiltigh í a rugadh i mbaile Loch Garman. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Alt breá ar @tuairisc.bsky.social faoi na beathaí nua. tuairisc.ie/scealta-beat...

Beatha na Seachtaine: Diarmuid Breathnach (1930–2023) Rugadh é i gCoill tSíomoin, Co. Chill Mhantáin. Ghnóthaigh sé móraitheantas lena chomhúdar, Máire Ní Mhurchú, as an tsraith iomráiteach Beathaisnéis 1-9 (1986-2007). www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beathaí nua curtha le ainm.ie Diarmuid Breathnach Máire Próinséas Ní Chatháin Jimmí Ó Cearra Seán Ó Dúnaighe Máirín Seoighe Micheál Ó Muircheartaigh Seán Ó Tuairisg Micheál Mac Gréil Tuilleadh eolais: www.ainm.ie/pdf/25.10.13...

Beatha na Seachtaine: Aodán Mac Póilín (1948-2016) Rugadh é i mBéal Feirste ar an 11 Deireadh Fómhair 1948. Gníomhaí díograiseach teanga, ceannródaí cróga agus scoláire cumasach ab ea é. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Osborn Joseph Bergin (1873–1950) Rugadh an scoláire seo i gcathair Chorcaí. Chuir sé féin agus R.I. Best Lebor na hUidre i gcló in 1929. D'éag sé i mBaile Átha Cliath ar an 6 Deireadh Fómhair 1950. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Liam Budhlaeir (1923-1995) Rugadh an t-iriseoir raidió seo ar an 28 Meán Fómhair 1923. Bhí cáil air i ngeall ar fheabhas a ghutha agus ar a dhícheallaí a bhí sé i dtaobh cheart na Gaeilge. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Liam Ó Briain (1888--1974) Rugadh é i mBaile Átha Cliath ar an 16 Meán Fómhair 1888. Bhí dlúthbhaint aige le Taibhdhearc na Gaillimhe mar rúnaí, stiúrthóir, iontaobhaí, scríbhneoir agus mar aisteoir. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Ceallachán Mac Cárthaigh (1879-1968) Rugadh é i gClais an Aifrinn, Co. Chorcaí ar an 8 Meán Fómhair 1879. D'áitigh sé ar chomhairlí bailecheantair chathair Bhaile Átha Cliath scoláireachtaí Gaeltachta a chur ar fáil. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Mairéad Ní Ghacháin (1917-2005) Bhí an múinteoir seo ina príomhoide i Scoil Bhríde, ceann de na bunscoileanna ba Ghaelaí, lasmuigh den Ghaeltacht, nuair nárbh ann go fóill do na Gaelscoileanna. D'éag sí ar an 6 Meán Fómhair 2005. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Pádraig Mac Seáin (1895-1981) Rugadh é i dTeileann, Co. Dhún na nGall ar an 27 Lúnasa 1895. Cnuasach amhrán as a cheantar féin, idir cheol agus fhocail, maille le cuntas ar chúlra na n-amhrán, is ea Ceolta Theilinn (1973). www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Tomás Page (1889–1955) Rugadh é ar an Muileann gCearr ar an 24 Lúnasa 1889. Ceapadh é ina phríomhaistritheoir i dTithe an Oireachtais in 1943. Is é an saothar ar a mairfidh a cháil an litriú simplí caighdeánach. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=37

Beatha na Seachtaine: Tom Bheartla Tom Ó Flaithbheartaigh (1926–2013) Rugadh é ar an Tulach Rua, Cois Fharraige, Co. na Gaillimhe ar an 15 Lúnasa 1926. Bhain sé duaiseanna éagsúla amach i gcomórtais scéalaíochta an Oireachtais. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Neilí Ní Dhomhnaill (1907-1984) Bhailigh Mícheál Ó Domhnaill, nia le Neilí, 159 amhrán idir Bhéarla agus Ghaeilge uaithi. D'éag sí ar an 5 Lúnasa 1984. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Conchúr Mac an Bháird (1889-1973) Rugadh an sagart agus an múinteoir Gaeilge seo i gCorr Lí Ghoirm, Achadh an Bhrúim, Co. Mhuineacháin ar an 2 Lúnasa 1889. Ba é an cainteoir dúchais deireanach i sean-Ghaeltacht Oiriall é. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Seán Ó Duibheannaigh (1920–2013) Rugadh é i gCarraig an Choill, Rann na Feirste, Co. Dhún na nGall. Tá taifeadadh agus athscríbhinn ar Sheán ag insint scéalta le fáil sa saothar An áit a n-ólann an t-uan an bainne (2008). www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Liam de Noraidh (1888-1972) Rugadh Liam i gCill Uird, Co. Chorcaí in 1888. Bhailigh sé trí chéad píosa, idir amhráin agus ghiotaí ceoil, do Choimisiún Béaloideasa Éireann idir Bealtaine 1940 agus fómhar 1943. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Diarmuid Mac Coitir (1880–1959) Is iomaí duais Oireachtais a bhuaigh an scéalaí cáiliúil seo a rugadh sna Curraithe, Béal Átha an Ghaorthaidh, Co. Chorcaí. D'éag sé ar an 9 Iúil 1959. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Muiris Ó Droighneáin (1901–1979) Rugadh é i mBaile Nua Sheandroma, Co. Chorcaí. Ba eisean a scríobh An Sloinnteoir Gaeilge agus an tAinmneoir (1966) agus Nua gach bia: a dictionary of culinary terms (1973). www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Feardorcha Ó Colla (1942-2013) Rugadh an ceannródaí craoltóireachta raidió agus gníomhaire fuinniúil pobail seo i gCarraig an tSeascainn i nGaoth Dobhair ar an 16 Meitheamh 1942. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Liam de Róiste (1882–1959) Rugadh é i mBaile Mhontáin, Co. Chorcaí i Meitheamh 1882. Bhí sé ina rúnaí ag Coláiste na Mumhan ó 1904 go 1936. Ba é Liam a d'oscail an tOireachtas in 1919 i gCorcaigh. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine seo: Mártan Ó Gacháin (1882–1959) Rugadh agus tógadh an múinteoir taistil seo i nGaeltacht Iorrais, Co. Mhaigh Eo. Chaith sé blianta fada ag cur na Gaeilge chun cinn i Ros Comáin agus i dTír Eoghain. D'éag sé ar an 7 Meitheamh 1959. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Seán Ó Súilleabháin (1882–1957) Ar oileán Inis Fearn Ard, Co. Chorcaí, a rugadh Seán ar an 31 Bealtaine 1882. Chuir sé cnuasach fairsing d'amhráin agus de dhánta Gaeilge le chéile agus é in Butte, Montana. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Anraí Ó Baoighealláin (1911-2007) Rugadh é i nDroichead Átha in 1911. Chaith sé 33 bliain ag obair leis na Seirbhísí Gaeltachta, go háirithe leis na tionscail Ghaeltachta éagsúla. D'éag sé ar an 24 Bealtaine 2007. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Mairéad Ní Chinnéide (1942-2015) Rugadh í ar an mBaile Meánach, Co. Aontroma ar an 15 Bealtaine 1942. Scríbhneoir géarchúiseach, eagarthóir tuisceanach, iriseoir meabhrach agus staraí ba ea í. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Máirtín Ó Corrbuí (1912-2002) Bhuaigh an scríbhneoir bisiúil seo mórchuid duaiseanna i gcomórtais liteartha an Oireachtais - ba é Mainchín Seoighe a mhol dó cur isteach ar na comórtais. D'éag sé ar an 8 Bealtaine 2002. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Risteard Breatnach (1911-2001) Ba mhinic idir ailt agus nótaí ag an ollamh seo in Éigse ar chúrsaí sanasaíochta, ar an ngramadach agus ar chanúintí na Gaeilge, Ghaeilge na hAlban, srl. D'éag sé ar an 28 Aibreán 2001. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Micheál Ó Gaoithín (1904-1974) Ba é Micheál a scríobh síos Peig (1936), Machnamh seanmhná (1939) agus Beatha Pheig Sayers (1970) óna mháthair. D'éag sé ar an 27 Aibreán 1974. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Muireann Ní Bhrolcháin (1955–2015) Ba leachtóir spreagúil le Sean-Ghaeilge í a mbíodh mic léinn faoi gheasa aici agus ba bhean chúise í a thug dúshlán an Stáit faoi scrios suíomhanna stairiúla. D'éag sí ar an 14 Aibreán 2015. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Séamus de Napier (1936-2008) Séamus de Napier (1936–2008): Dlíodóir, staraí agus díograiseoir teanga as Béal Feirste ab ea é. Foilsíodh iliomad aistí is scéalta eile, mar aon le húrscéalta agus saothair scoláireachta staire. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Bríd Ní Chualáin (1965-2021) Chaith Bríd breis agus 30 bliain ag obair le Raidió na Gaeltachta i gCasla, Conamara. Craoltóir bisiúil ildánach ilghnéitheach ab ea í a d'fhág oidhreacht ghairmiúil shubstaintiúil ina diaidh. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Mícheál Ó Súilleabháin (1950-2018) Ceoltóir, ollamh agus cumadóir ab ea é a d'fhág lorg láidir ar chúrsaí ceoil in Éirinn. Ba cheannródaí é go háirithe maidir lena stíl seinnte pianó agus a chuid cumadóireachta. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Cairméal Uí Bholguidhir (1934-2023) Thug Cairméal seirbhís dhílis dheonach don Chumann Scoildrámaíochta ar feadh beagnach dhá scór bliain. Thuig sí an tairbhe a bhain le drámaíocht i dtaca le páistí a spreagadh i leith na teanga. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Breandán Ó Doibhlin (1931-2023) Ba as Rúscaigh, Co. Thír Eoghain don sagart, scríbhneoir, aistritheoir agus ollamh seo. Baisteadh 'athair nua-chritic na Gaeilge' air de thoradh na modhanna critice a chuir sé chun cinn. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Cliodhna Cussen (1932-2022) Dealbhóir, péintéir, file agus údar Gaeilge ab ea Cliodhna Cussen. Bhuaigh sí bonn órga Lios Tuathail don dealbhóireacht agus duaiseanna Oireachtais dá dealbhóireacht agus dá scríbhneoireacht araon. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beathaí nua curtha le ainm.ie Cliodhna Cussen Breandán Ó Doibhlin Cairméal Uí Bholguidhir Mícheál Ó Súilleabháin Bríd Ní Chualáin Séamus de Napier Tuilleadh eolais: www.ainm.ie/pdf/25.03.03...

Beatha na Seachtaine: Colm Beckett (1924-2004) Rugadh é i mBéal Feirste ar an 2 Márta 1924. D'fhoilsigh an Clóchomhar saothar leis, Fealsúnacht Aodha Mhic Dhomhnaill, in 1967. Tá anailís domhain sa leabhar ar chanúint Ghaeilge na Mí. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Kenneth Hurlstone Jackson (1909-1991) Rugadh i Sasana é. Bhí sé ar dhuine den bheagán sin scoláirí a scríobh leabhair i dtaobh litríocht gach teanga Cheilteach. D'éag sé ar an 20 Feabhra 1991. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Tadhg Ó Murchadha (1896-1961) Rugadh é ar an 10 Feabhra 1896 ar an Sceachánach, Co. Chiarraí. Idir 1935 agus 1957 líon sé 60,000 leathanach de bhéaloideas Chiarraí, chomh maith le hábhar ón gClár agus ó Chorcaigh. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=97

Beatha na Seachtaine: Seán Bán Mac Grianna (1905-1979) Rugadh an seanchaí agus an file pobail seo i Rann na Feirste, Co. Dhún na nGall ar an 9 Feabhra 1905. Chuir Iosef Ó Searcaigh eagar ar chuid dá dhéantús fileata in Ceoltaí agus seanchas (1976). www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...

Beatha na Seachtaine: Máire Ní Shúilleabháin (1884-1914) I Sráid na Cathrach, Co. an Chláir a rugadh í ar an 2 Feabhra 1884. Ba í Máire an t-aon bhean amháin i measc na dtimirí Gaeilge a ceapadh faoin mBord Náisiúnta Oideachais den chéad uair in 1907. www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=...