Deze vlinder heet in het Nederlands de ‘wapendrager’, maar vroeger werd ook de naam ‘berkentakje’ gebruikt. Het filmpje maakt duidelijk waarom! #dierennamen

Vond gisteren voor het eerst de gevreesde watercrassula. Bij een duinmeertje waar ik met mijn zoon vaak naar de talrijke rondglibberende bloedzuigers ging kijken. Ik was er al even niet meer geweest. Het was half opgedroogd, het drooggevallen deel vol watercrassula. Wat restte stonk naar blauwalg.

Today's Theme: weird doctor names (6 of 6). #namefreak #aptonyms

'In het Engels om verkeerde interpretatie te voorkomen'? Een vertaling dient toch juist om verkeerde interpretatie te voorkomen! Het lijkt meer op: 'In het Engels zodat wij niet verantwoordelijk kunnen worden gehouden voor een verkeerde vertaling.'

De grote kroosvaren kreeg van Lamarck (van de lamarckiaanse evolutie) in 1783 de naam Azolla filiculoides: varentjesachtige azolla. Een varentjesachtig varentje? Lamarck, die de gelijkenis met varens wel opmerkte, meende dat de kroosvaren een soort nimfkruid was en dus geen varen. #plantennamen

Tel ze allemaal! #dierennamen

Klein liefdegras (Eragrostis minor). Zowel liefdegras als Eragrostis (Grieks eros 'liefde' + agrostis 'gras') zijn vermoedelijk vertalingen van de 16-eeuwse Franse naam van dit grasje (of een verwante soort), amourettes, die verwijst naar de lieflijke pluimpjes. #plantennamen

De kolibrievlinder lijkt verbazend veel op een kolibrie. Maar opvallend dat een inheemse vlinder naar een uitheemse vogel is vernoemd! Eigenlijk hadden kolibries naar deze vlinders moeten heten. De kolibrievlinder wordt ook onrustvlinder genoemd. Onrustvogel klinkt best mooi! #dierennamen

Nog een zogenaamd rode plant die ik laatst vond: rode schijnspurrie. HOE IS DIT ROOD? Maar schijnspurrie is wel een prachtig woord. #plantennamen

Vond gisteren in de Efteling de zeer zeldzame rode zegge (Carex buchananii). Ik vind de Nederlandse naam weinig gelukkig. Is dit rood? Eerder bruin of oranje. Caramelzegge, roestzegge, cognaczegge had allemaal beter gepast. #plantennamen

Nederlands en Engels: het Franse leenwoord ‘tour’. Duits: het Franse leenwoord ‘Route’. Frans… ‘parcours’.

Ik las eerst: planetenetende dinosaurus. Valt dat even tegen! Overigens stond in een eerdere versie van dit NOS-artikel correct dat deze Cariocecus een iguanodont is. Nu staat er incorrect dat het een iguanodon is. Dat is niet hetzelfde!

De zeer zeldzame Plantago ovata, 'eivormige weegbree'. Ik vroeg me af wat er eivormig aan is. Volgens Forsskål, die de soort in 1775 beschreef, de bloeiaar: 'eivormig-langwerpig'. Een weinig onderscheidend kenmerk, want de aar van de algemeen voorkomende smalle weegbree is dat ook. #plantennamen

In de VS correleert de populariteit van de voornaam Stevie met de aandelenkoers van Amazon. In Nederland niet. Wel een opvallende piek in 1991! Stevie B. haalde toen de derde plaats in de Nederlandse Top 40 met 'Because I Love You (The Postman Song)'. #voornamen

Popularity of the first name Stevie correlates with Amazon.com's stock price (AMZN) (r=0.996)

Een Bill van Aarswijk heb ik niet kunnen vinden. #voornamen #achternamen

Hét Iron Dome? Net als 'het Gelredome', heb ik ook altijd onnatuurlijk gevonden. Engelse leenwoorden zijn doorgaans alleen onzijdig als het overeenkomstige Nederlandse woord dat is: 'het copyright' vanwege 'het recht', 'het Supreme Court' vanwege 'het Hof'. Maar waarom zou 'dome' onzijdig zijn?

De gelobde maanvaren (Botrychium lunaria). Lunaria betekent 'maankruid'. (Net als het Engelse moonwort. Wij zijn met maanvaren iets specifieker.) Een verwijzing naar de halvemaanvormige deelbladen ('pinnis lunulatis'). #plantennamen

Probeer ChatGPT een afbeelding te laten maken voor onze Sinterklaas-appgroep. Sexy Sint en Sexy Piet zijn 'ongepaste of schadelijke representaties'. Maar sexy Ozosnel mag wel! #ai

Raad waar ik ben. #plantennamen

Smaakt de giftige klimplant bitterzoet eerst bitter en dan zoet? of eerst zoet en dan bitter? Ik nam met gevaar voor eigen leven de proef op de som. Lees hier hoe de smaak is. En of ik nog leef! #plantennamen

Watercrassula (Crassula helmsii): de enige in Nederland voorkomende crassula die in het water groeit. De naam is dus heel toepasselijk. Maar ook een beetje verwarrend, want elders in Europa komt ook Crassula aquatica voor. Daar zou je de naam watercrassula eerder bij verwachten. #plantenamen

Brutus Indemodder, in 1800 als vondeling aangetroffen. Het was de tijd waarin de tirannendoder Brutus werd bewonderd en vondelingen werden vernoemd naar de omstandigheden van hun vondst. Uit Brutus' huwelijksakte kunnen we opmaken dat hij zich schaamde voor zijn naam. #voornamen #achternamen

Brutus Indemodder, in 1800 als vondeling aangetroffen. Het was de tijd waarin de tirannendoder Brutus werd bewonderd en vondelingen werden vernoemd naar de omstandigheden van hun vondst. Uit Brutus' huwelijksakte kunnen we opmaken dat hij zich schaamde voor zijn naam. #voornamen #achternamen

'wordt afgevraagd' Hier wordt door de journalist vergaloppeerd. Volgens mij kennen verplicht wederkerende werkwoorden geen lijdende vorm. Wordt verkneukeld? Wordt uitgesloofd? Wordt geschaamd? Wordt misdragen?

Greppelrus is geen Rus in een loopgraaf maar een plant uit de russenfamilie, verwant aan de grassen, bromelia's en lisdoddes. In de oude spelling was de plantnaam 'rusch' en de inwoner van Rusland 'Rus'. Nu is de hoofdletter het enige verschil. (1/2) #plantennamen

Ik had bij deze kop toch iets anders verwacht...

In dit geweldige stuk over K. Schuiling wordt Kafka aangehaald: 'Iemand moet Josef K. erin hebben geluisd, want zonder iets verkeerds te hebben gedaan, werd hij op een ochtend gearresteerd.' Lijkt heel toepasselijk. Maar is de vertaling wel juist? (1/4)

Gisteren vond ik voor het eerst de 'nieuwe' invasieve exoot papiermoerbei (Broussonetia papyrifera). Broussonetia verwijst naar de Franse natuurvorser Pierre Broussonet (1761-1807), die de eerste vrouwelijke exemplaren van deze soort in Frankrijk invoerde. Je wordt bedankt, Pierre! #plantennamen

De grootkopboloogwants heeft grootkopbologie gestudeerd. #dierennamen

IJzeren Mina? Trut? Witch? Nee, het werd Dolle Mina. Maar wie die naam precies heeft bedacht weet niemand meer. In ieder geval niet volgens dit artikel van Irma Bogers uit 1992.

Wel van platgeslagen sinterklaasmutsmos. Helaas is die prachtige naam (rond 1980?) vervangen door het oersaaie 'gewoon kantmos'. #plantennamen nl.wikipedia.org/wiki/Gewoon_...

"Pinokkio kwam in 2017 niet als naam voor, maar is in Nederland eerder wel door mannen als volgnaam gedragen" Wat zou er van onze Pinokkio zijn geworden? #voornamen

Wat een schitterende insectennamen. Het bebopnepkapoentje en het roodaarsnepkapoentje. #dierennamen #elkedageeninsect

Volgens mij riepen tieners dit vijftien jaar geleden om de haverklap. Nu is alles cringe. Of is jullie ervaring anders?

Op een passagierslijst uit 1930: Zuster Dominatrix 😅 #voornamen

Op een passagierslijst uit 1930: Zuster Dominatrix 😅 #voornamen

Smaakt de giftige klimplant bitterzoet eerst bitter en dan zoet? of eerst zoet en dan bitter? Ik nam met gevaar voor eigen leven de proef op de som. Lees hier hoe de smaak is. En of ik nog leef! #plantennamen

Vertakt schaafstro (Equisetum ×moorei), de kruising tussen schaafstro en vertakte paardenstaart. Dat is denk ik ook wat de Nederlandse naam moet uitdrukken, want ik zie er niks vertakts aan. In de wetenschappelijke beschrijving staat letterlijk: ‘always unbranched’. Verwarrend. #plantennamen

Ik dacht eerst: liggen daar nou allemaal knikkertjes op de grond? Maar het zijn de besjes van de liggende asperge (Asparagus officinalis subsp. prostratus), de zeldzame ondersoort van de asperge die niet rechtop groeit, maar ligt. Prostratus betekent ‘liggend’. #plantennamen

Boekweit (Fagopyrum esculentum) op het Prins Bernhardviaduct in Den Haag. Boekweit en Fagopyrum betekenen allebei ‘beuktarwe’. Naar de beukennootjesachtige zaden die je tot meel kunt vermalen. Esculentum betekent ‘eetbaar’. #plantennamen #stoepplanten

De Wilhelminastraat in Den Haag is vernoemd naar koningin… Emma. In deze buurt zijn vier straten vernoemd naar haar vier voornamen Adelheid Emma Wilhelmina Theresia. Je zou denken dat de belangrijkste straat Emmastraat heet. Maar nee, die heet Theresiastraat. #straatnamen

Een metselares! In 1840. Het woord duikt in de twintigste eeuw weer op in krantenartikelen over vrouwenemancipatie, maar steeds als voorgestelde of hypothetische ‘nieuwe’ beroepsaanduiding. Maar het bestond dus allang.

Ik had ‘evrouwcipatie’ ingeschat als typisch jarenzeventigwoord. En dat is het blijkens het krantenarchief ook. Maar het kwam in de jaren dertig al voor!

De moerashibiscus (Hibiscus moscheutos) komt pas laat op gang. Vandaag de eerste bloem! Het wachten waard. Moscheutos (Grieks voor ‘geplant, gestekt’) is een plant die door Plinius wordt genoemd. Maar dat kan niet deze Amerikaanse soort zijn geweest. #plantennamen

Ik heb dit nepcitaat hier vaker voorbij zien komen. Begrijp niet dat mensen denken dat dit in 1937 is geschreven. Je ziet toch in één oogopslag dat taal en spelling daarvoor te modern zijn? Blijkbaar niet. Wat Ter Braak wél schreef is trouwens beslist het lezen waard: www.dbnl.org/tekst/braa00...

Varenhobbit! De rupsen van deze grasmot leven op varens. Maar waarom hobbit? Ik kan over deze Nederlandse naam, die vermoedelijk van heel recente datum is, helemaal niks terugvinden. Weet iemand wie hem heeft bedacht en waarom? waarneming.nl/species/7195... #dierennamen #elkedageeninsect

Het teringlijdertje doet zijn naam eer aan. #dierennamen

Maar door wie dan wel? 🤔